1990-2020 döneminde Türkiye’de hırsızlık, yağma ve dolandırıcılık suçlarından hapse giren mahkûmların coğrafi analizi

Abstract

Bu çalışmada 1990-2020 döneminde Türkiye’de hırsızlık, yağma ve dolandırıcılık suçlarından hapse giren mahkûmların coğrafi açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel ve nitel araştırma yöntemleri kullanılan çalışmada çoklu bir doğrusal regresyon analizi de yapılmıştır. Belirtilen dönemde Türkiye’de sözü edilen suçlar sebebiyle 708.982 kişi hapse girmiştir. Buna göre 31 yıllık süreçte Türkiye’de hapse girenlerin %20,1’ini belirtilen suçlar sebebiyle mahkûm olanlar oluşturmaktadır. Özellikle 2011 yılı sonrasında belirtilen suçlardan hapse girenlerin oranında bir artış gözlemlenmektedir. Nitekim 2011’den sonraki 9 yıllık süreçte sözü edilen suçlar sebebiyle hapse girenlerin senelik ortalaması (46.972) neredeyse 2021 yılındaki Faroe Adaları’nın nüfusu kadardır. Belirtilen dönemde söz konusu suçlardan hapse giren hükümlülerin %95,38’i erkeklerden, %4,62’si ise kadınlardan oluşmuştur. Ayrıca çalışmada belirtilen suçlardan hapse girenlerin oranı ile üç tane bağımsız değişken (işsizlik oranı, il nüfuslarının ülke nüfusuna oranı, 2020 yılı itibarıyla ikamet edilen ile göre başka il nüfusuna kayıtlı olanların oranı) arasındaki ilişkiyi sorgulayan bir regresyon analizine de yer verilmiştir. Yapılan çoklu regresyon analizine göre başka il nüfusuna kayıtlı olanların oranı ile belirtilen suçlardan hapse girenler arasında çok yüksek düzeyde istatistiki açıdan anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Buna göre il nüfusu içinde ne kadar başka il nüfusuna kayıtlı olanların oranı yükselirse o kadar belirtilen suçlardan hapse girenlerin oranının arttığını söylemek mümkündür. Bu da hırsızlık, yağma ve dolandırıcılık suçlarının en kolay kozmopolit illerde işlendiğini göstermektedir.