ACADEMIC ENTREPRENEURIAL INTENTION: THE ROLE OF INDIVIDUAL AND CONTEXTUAL FACTORS

Abstract

Akademik girişimcilik bilim insanlarının araştırmalarını sosyal ve ekonomik açıdan fayda sağlamak için ticarileştirme faaliyetleridir. Akademik girişimciliğin önemi artmakla beraber akademik girişimciliği belirleyen faktörler üzerine olan araştırmaların gerekliliği devam etmektedir. Bu sebeple, mevcut çalışma akademik girişimcilik niyeti ile belirleyici faktörler arasındaki ilişkiyi gelişmekte olan bir ülke ve şehir özelinde incelemektedir. Bu araştırmanın başlıca amacı akademisyenlerin girişimcilik niyetlerine etki eden bireysel (psikolojik faktörler, insan sermayesi ve sosyal sermaye) ve çevresel (iş ortamı, pazar ve bilgi engelleri) faktörleri analiz etmektir. Akademik girişimcilik literatüründeki bilgiler ışığında mevcut çalışma bütünsel bir perspektifle bireysel ve çevresel faktörleri bir arada incelemektedir. Araştırma 2022 yılında Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi bünyesinde fakültelerde görev yapan 348 akademik personel ile yüz yüze anket yöntemi uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre yaratıcılık, algılanan fayda ve kendine güven gibi psikolojik faktörlerin, girişimcilik üzerine aldığı eğitimi ve deneyimi içeren insan sermayesinin ve çevreleriyle iletişimi ve yakın bağlarını içeren sosyal sermayenin girişimcilik niyeti üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkisi olduğu saptanmıştır. Çalışma kapsamında ele alınan çevresel faktörlerden olan, olumlu iş ortamının ve pazar engellerinin akademisyenlerin girişimcilik niyetine anlamlı etkisi görülmezken, bilgi engellerinin girişimcilik niyeti üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, girişimcilik niyetinin oluşmasında bireysel faktörler kadar çevresel faktörlerin de etkili olduğunu göstermektedir.