KISKANMAK FİLMİNDE HASET DUYGUSUNUN TEMSİLİ ÜZERİNE BİR ALIMLAMA ÇALIŞMASI

Abstract

Haset ve kıskançlık, hemen herkesin deneyimlemek zorunda kaldığı duygulardandır. Aralarında kimi farklılıklar bulunsa da her iki duygu biçimi de neden oldukları ruhsal tahribat açısından benzer sonuçlar üretir. Nahit Sırrı Örik’in aynı adlı romanından uyarlanan ve yönetmenliğini Zeki Demirkubuz’un yaptığı Kıskanmak (2009) adlı film, aile içi ilişkilerde hüküm sürdüğü biçimiyle haset ve kıskançlık kavramlarını odağa alır. Söz konusu filme yönelik derinlikli bir analiz, her iki duygu türü arasındaki farkları ortaya koymak, toplumun bu iki duygu biçimine yüklediği anlamları ve farkındalık düzeyini kavramak açısından önemlidir. Bu çalışma, adı geçen filmin semantik evreni bağlamında izleyicinin haset ve kıskançlık duygularını nasıl alımladığını incelemeyi amaçlamaktadır. İçerik ve alımlama analizi yöntemlerinin karma biçimde kullanıldığı çalışmada, kıskançlık ve haset duygularının sunuluş şeklinin içerik bağlamında analizine ek olarak, rastlantısal yolla belirlenen 8 izleyicinin katılımıyla alımlama çalışması gerçekleştirilmiştir. Filmin izlenmesinden önce ve filmin izlenmesinin ardından her katılımcıyla ayrı ayrı derinlemesine görüşmeler yapılmış; filmin izleyicilerin kıskançlık ve haset duygularına ilişkin bilgi ve farkındalık düzeylerinde bir etki yaratıp yaratmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak, filmin kıskançlık ve haset duygularıyla başa çıkmada katılımcıların yarısından fazlasında etkili olduğu saptanmıştır. Ayrıca katılımcılar arasında filmin ibret verici bir öyküsü olduğu konusunda genel bir fikir birliği olduğu gözlenmiştir.