Türkiye’de “Yeni Medya” İçerikli Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bibliyometrik Bir Araştırma

Abstract

İletişim teknolojilerinin yaygın kullanımı ve dijitalleşme süreci, anaokulundan yükseköğretim kurumları üniversitelere kadar eğitim ve ders içeriklerinin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında önemli bir etkiye sahip bulunmaktadır. Teorik ve uygulamalı eğitimin birarada verildiği iletişim fakültelerindeki ders içerikleri, son yıllarda dijitalleşme ve yeni medya çağının gereklerine uygun olarak düzenlenmeye başlamaktadır. Lisans düzeyinde verilen derslerin yanı sıra iletişim bilimleri, medya çalışmaları, gazetecilik, halkla ilişkiler ve tanıtım, radyo, televizyon ve sinema gibi alanlarda yüksek lisans ve doktora programlarındaki derslerde ve tezlerde “yeni medya”, “dijitalleşme”, “iletişim teknolojileri” gibi konu başlıklarındaki çalışmaların sayısında artış yaşandığı görülmektedir. Çalışmada, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın Ulusal Tez Merkezi veritabanında, “yeni medya” konu başlığının geçtiği lisansüstü tez çalışmalarının tamamı bibliyometrik analiz yöntemi kullanılarak incelenmiştir. 1999-2023 yılları arasında hazırlanan toplam bin 413 adet lisansüstü tez çalışması araştırmaya dahil edilmiş ve elde edilen nicel verilerin aralarındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, Türkiye’de yapılan “yeni medya” konulu lisansüstü tezlerin ağırlıklı olarak “İletişim Bilimleri” ve “Gazetecilik” araştırma alanlarında üretildiği ve konuyla ilgili tamamlanan tezlerin sayısında son beş içinde önemli bir artışın yaşandığı görülmektedir. En çok tez çalışmasının, ikisi İstanbul’da (Marmara ve İstanbul Üniversiteleri), biri İzmir’de (Ege Üniversitesi) olmak üzere üç devlet üniversitesinde üretildiği dikkat çekmektedir.