Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları ile Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Arasındaki İlişki*

Abstract

Yaşlı nüfus oranı ülkemizde ve dünyada giderek artmaktadır. Buna bağlı olarak hemşirelerin bakım ve tedaviye daha fazla ihtiyacı olan yaşlı bireylerle ilgilenmeleri gerekmektedir. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin duygu, düşünce, tutum ve davranışları yaşlıya bakım verme durumunu etkilerken, özellikle de ilerideki yıllarda yaşlılara sunulan tüm sağlık hizmetlerinin kalitesini etkileyecektir. Bu çalışmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ile yaşlıya bakım verme istekliliği arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte olan bu araştırma, Mart-Haziran 2022 tarihleri arasında Karadeniz bölgesindeki iki farklı üniversitenin hemşirelik bölümü öğrencileri ile yapıldı. Araştırmanın evrenini 899 öğrenci oluştururken, araştırmaya katılmayı kabul eden ve dahil edilme kriterlerine uyan 696 öğrenci ile araştırma tamamlandı. Veriler çevrimiçi olarak “Öğrenci Bilgi Formu,” “Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği” ve “Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Ölçeği” kullanılarak toplandı. Veriler SPSS 25.0 programında analiz edilmiş olup, tanımlayıcı istatistikler ve korelasyon analizleri kullanıldı. Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği puan ortalaması 90,07±7,45 olup, ölçekten ve alt boyutlarından alınan puanlara göre yaşlı ayrımcılığına ilişkin olumlu tutumda oldukları bulundu. Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Ölçeği’nden alınan 44,65±4,92 puan ortalamasına göre de yaşlıya bakım vermede istekliliklerinin yüksek düzeyde olduğu belirlendi. Ölçekler arasındaki ilişki incelendiğinde, Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği ile Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Ölçeği arasında pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki olduğu (r=0,64; p:0,001) belirlendi. Bu çalışmada, hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumlarının olumlu olduğu ve yaşlıya bakım verme istekliliğinin yüksek düzeyde olduğu belirlendi. Bu tutum ve istekliliğin artırılması için öğrencilere eğitimlerinin ilk yıllarından itibaren yaşlanma, yaşlılık, yaşlı ayrımcılığı ve yaşlıya bakım verme gibi konularda eğitim ve danışmanlık programlarının oluşturulması önerilebilir.