Sınav Kaygısına Sahip Bir Ergenle Çalışma: Kısa Süreli Bilişsel Davranışçı Müdahale

Abstract

Sınav kaygısı, özelikle eğitim ve psikoloji alanlarında uzun yıllardır araştırılan ve sürekli değişen eğitim ve sınav sistemiyle beraber hâlâ güncelliğini koruyan bir konudur. Sınav kaygısı, liselere geçiş sınavıyla beraber ortaokul öğrencileri için giderek artan bir sorun olmaktadır. Sınav kaygısı ile baş etmede bilişsel davranışçı terapinin etkili bir yöntem olduğu bilinmektedir ancak bu yöntemin ergenlerle etkililiğinin sınandığı çok fazla çalışmaya rastlanmamaktadır. Bu olgu sunumunda sınav kaygısı yaşayan 14 yaşındaki bir sekizinci sınıf öğrencisiyle yapılan altı oturumluk kısa süreli bilişsel davranışçı temelli psikolojik danışma süreci ele alınmıştır. Aynı zamanda süreç sırasında bir ebeveyn oturumu ve bir izleme oturumu gerçekleştirilmiştir. Kısa süreli bilişsel davranışçı psikolojik danışma yaklaşımının esas alındığı psikolojik danışma sürecinde A-B-C modelinden, bilişsel çarpıtmaların ve olumsuz otomatik düşüncelerin ortaya konulmasından yararlanılmıştır. Danışanın bilişsel çarpıtmalarını ve olumsuz otomatik düşüncelerini değiştirmesi sağlanmıştır. Danışan sınava yönelik düşüncelerini yeniden çerçevelemiştir. Danışan artık sınavın ona korkutucu gelmediğini ve sınavı sadece bir sınav olarak gördüğünü ifade etmiştir. Aynı zamanda danışanın ilk başlardaki kaygılı ve stresli beden duruşu, oturumun sonlarında yerini daha rahat ve özgüvenli bir beden duruşuna bırakmıştır. Literatürle uyumlu bir şekilde, uygulanan bilişsel davranışçı psikolojik danışma temelli kısa süreli müdahalenin, danışanın sınav kaygısını azaltmada etkili olduğu gözlenmiştir.