Abstract
Erken çocukluk yıllarında kritik öneme sahip olan sosyal yetkinlik becerilerinin gelişiminde bakım verenin özellikleri belirleyicidir. Bu araştırma ile de erken çocukluk yıllarında çocuklarıyla etkileşimde ve çocuğun gelişiminde önemli role sahip annelerin ebeveynlikteki bilinçli farkındalığı ile psikolojik sağlamlığının çocuklarının sosyal yetkinliklerini yordayıp yordamadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca annelerin ebeveynliklerinde bilinçli farkındalık düzeylerinin, psikolojik dayanıklılık düzeylerinin ve çocuklarının sosyal yetkinliklerinin çeşitli değişkenlere (yaş, çalışma durumu, gelir düzeyi, eğitim düzeyi, çocuk sayısı) göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Katılımcı grubu 3-6 yaş aralığında çocuğu olan 324 anneden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak annelerin demografik bilgileri için "Kişisel Bilgi Formu", çocukların sosyal yetkinliklerini değerlendirmek için "Sosyal Yeterlilik ve Davranış Değerlendirme Ölçeği", annelerin ebeveyn farkındalıklarını değerlendirmek için "Ebeveynlikte Farkındalık Ölçeği" ve psikolojik dayanıklılıklarını değerlendirmek için "Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği" kullanılmıştır. İlişkisel tarama modeliyle gerçekleştirilen araştırmanın verileri; Bağımsız Gruplar t-Testi, Kruskal Wallis H testi, Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı ve çoklu regresyon analizi kullanılarak incelenmiştir. Analizler sonucunda; çocukların sosyal yetkinliklerinin ve davranışlarının annelerin çalışma durumuna, gelir düzeyine, annelerin kendi ebeveynlerinin ebeveynlik tutumuna, çocuk sayısına ve eğitim düzeyine göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı görülmüştür. Araştırmanın bir diğer sonucu olarak, ebeveynlikteki bilinçli farkındalığın çocukların sosyal yetkinliği ve annelerin anskiyete/içe dönüklük puanlarını anlamlı düzeyde yordadığı saptanmıştır. Araştırmanın bulguları, alan yazın doğrultusunda incelenmiş, tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.
Reference85 articles.
1. Akbaş, S. (2005). Okul öncesi eğitime devam eden 6 yaş çocukların sosyal problem çözme becerilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Hacettepe Üniversitesi.
2. Akçınar, B., & Baydar, N. (2018). Erken çocuklukta anne davranışlarının dışsallaştırma davranış problemleri ile ilişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 454-470. https://doi.org/10.17755/esosder.325593
3. Aksoy, V., & Diken, I. H. (2009). Annelerin ebeveynlik öz yeterlik algıları ile gelişimi risk altında olan bebeklerin gelişimleri arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırmalara bir bakış. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(01), 59-70. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000133
4. Anthony, L. G., Anthony, B. J., Glanville, D. N., Naiman, D. Q., Waanders, C., & Shaffer, S. (2005). The relationship between parenting stress, parenting behaviour and preschoolers’ social competence and behaviour problems in the classroom. Infant and Child Development, 14, 133-154. https://doi.org/10.1002/icd.385
5. Aral, N., Gursoy, F., Bicakci, M. Y., & Korukcu, O. (2006). An investigation of the social behaviors of children who attend pre-school. Research on Education, 15-23, Hardback, ATINER, Athens, Greece.