Vücut Ağırlığı Denetiminde Güncel Bir Yaklaşım: Sezgisel Yeme

Abstract

Obezite prevalansı dünya çapında giderek artmaktadır ve obeziteye yönelik birçok farklı tedavi yaklaşımı ileri sürülmüştür. Diyet zihniyetini reddeden, bireyin fizyolojik açlık ve tokluk sinyallerine göre beslenmesini vurgulayan “Sezgisel Yeme” bu önemli yaklaşımlardan bir tanesidir. Bireylerin bulundukları obezojenik çevre, dışsal ipuçları sezgisel yeme davranışının azalmasına neden olarak obeziteye yol açabilir. Bu nedenle bireylerin sezgisel yeme farkındalığının artırılması obeziteye karşı koruyucu olabilir. Sezgisel yeme durumu ile beden kütle indeksi arasında negatif bir ilişki bulunmaktadır. Ancak yapılan klinik çalışmalarda sezgisel yeme müdahalesinin vücut ağırlığı kaybından daha çok vücut ağırlığının korunmasında daha etkin olduğunu bulunmuştur. Bununla birlikte sezgisel yemenin alt boyutu olan açlık ve tokluk sinyallerine güvenme ve koşulsuz yeme izni bireylerin sağlıksız besinlere yönelmesiyle ilişkilendirilmiştir. Sezgisel yeme müdahalesiyle birlikte obez bireyin içsel açlık ve tokluk sinyallerine yönelmesi sağlanabilse bile obezite ile birlikte ortaya çıkan açlık-tokluk hormonlarındaki değişiklikler ve homeostatik ve hedonik sistemler arasındaki dengenin bozulması vücut ağırlığı kaybında sezgisel yeme müdahalesinin etkinliğinin azalmasına sebep olabilir. Ek olarak bireyin obezite derecesine göre açlık tokluk sinyallerindeki değişiklikler farklılık gösterebilir bu da sezgisel yeme müdahalesinin etkinliğini değiştirebilir. Bu doğrultuda sezgisel yemenin tedavi yaklaşımı olarak kullanılıp kullanılamayacağına yönelik örneklem sayısı fazla, farklı obezite derecelerine sahip bireylerin değerlendirildiği daha fazla klinik çalışma yapılmasına ihtiyaç vardır.