Affiliation:
1. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Bu araştırmada, spor yapan ve yapmayan bireylerde sağlıklı olma kültürü ve bilişsel davranışçı fiziksel aktivite durumlarının bazı demografik bilgiler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, betimsel nitelik taşıyan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, aktif olarak spor yapan ve yapmayan bireyler oluşturmaktadır. Örneklem ise, 2022 yılında aktif olarak spor yapan ve yapmayan bireyler arasından tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen 371 kişiden oluşmaktadır. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizinde, ikili gruplar (cinsiyet, spor yapma durumu ve medeni durum) için Student t-testi, ikiden fazla gruplar (yaş, gelir düzeyi ve eğitim durumu) için Tek Yönlü Varyans Analizi ve Tukey çoklu karşılaştırma testi uygulanmıştır. Araştırmada, bireylerin medeni durumlarına göre ölçek toplam puanları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilemedi. Bununla birlikte, cinsiyet ve gelir durumuna göre sağlıklı olma kültürünün alt boyutları olan bireysel eylemlerin eleştirisi ve yargı alt boyutlarında anlamlı farklılıklar tespit edildi. Kadın ve gelir durumu yüksek olan bireylerin daha yüksek farkındalığa sahip olduğu görüldü. Ayrıca, 26 yaş ve üzeri kişilerin 18-25 yaş aralığındaki bireylere göre, lisans mezunu olan bireylerin ise ön-lisans mezunu olan bireylere göre sağlıklı olma kültürlerinin daha yüksek çıktığı tespit edildi. Fiziksel aktivite durumuna göre, orta ve düşük gelire sahip olan bireylerin yüksek gelire sahip olanlara, lisans mezunu kişilerin ise ön lisans mezunlarına göre sonuç beklentilerinin daha fazla olduğu tespit edildi. Aktif olarak spor yapan bireylerin spor yapmayanlara göre hem sağlıklı olma kültürü hem de bilişsel davranışçı fiziksel aktivite durumlarının daha yüksek çıktığı görülmüştür. Sonuç olarak, toplumun aktif hale getirilmesiyle fiziksel aktivite seviyesi ve sağlıklı bir yaşam sürdürülmesinin sağlanması, sağlık harcamalarını azaltmaya ve obezite nedeniyle ölümlerin azaltılmasına yardımcı olacağı düşünülmektedir.