Post Dural Ponksiyon Baş Ağrısında Hemşirelik Yaklaşımları

Abstract

Lomber ponksiyon (LP), tanı ve tedavi amacıyla L3-4 veya L4-5 vertebral aralıktan subaraknoid boşluğa girilerek yapılan bir işlemdir. LP'nin sık karşılaşılan komplikasyonları; baş ağrısı, sırt ağrısı, enfeksiyon, bacaklarda güçsüzlük, subdural hematom, kanama, ponksiyon yerinden BOS sızıntısı, sinir hasarı ve beyin herniasyonudur. Post dural ponksiyon baş ağrısı (PDPB), LP sonrası sık rastlanan komplikasyonlardandır. Görülme sıklığı %10-80 arasında değişmekte ve genellikle girişim sonrası yedi gün içinde ortaya çıkmaktadır. PDPB’de hastaların yarısında LP’den en az bir hafta sonraya kadar günlük yaşam aktivitesinde, iş üretkenliğinde bozulma ve yaşam kalitesinde azalma olmakta, öğrenme yeteneklerinde ve aile içi ilişkilerinde de bozulmalar meydana gelebilmektedir. PDPB’de durumun şiddetine göre tedavi uygulanmaktadır. PDPB’nin geleneksel tedavisinde, yatak istirahati, sıvı tedavisi, analjezik uygulaması, kafein ve epidural kan yaması (EKY) bulunmaktadır. LP, işleminde hemşirelerin işlem öncesinde, işlem sırasında ve sonrasında çeşitli görevleri bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı PDPB’da hemşirelik yaklaşımlarını değerlendirmektir. Bu kapsamda hemşireler, LP işleminden önce hastalara eğitim vermeli, işlem sonrası hastanın karşılaşabileceği komplikasyonları ve bunlarla nasıl mücadele edilebileceği hakkında hastaları bilgilendirmelidir. İşlem sonrasında hastanın dört saat düz bir şekilde yatmasını sağlamalı ve vital bulguları değerlendirilmelidir. Girişim bölgesinde ağrı, şişlik, kızarıklık, kanama, akıntı varlığı değerlendirilmeli ve hasta LP komplikasyonları açısından gözlemlenmelidir.