Affiliation:
1. ANTALYA AKEV ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Günümüzde gelişen teknolojilerin yiyecek içecek işletmeleri uygulamalarına da yansıması olağandır. Yeme siparişlerinde mobil uygulamaların yaygınlaşması Covid-19 Pandemisi ile temassız ödeme ve evde yemek yeme eğilimi artmıştır. Çalışmada analizi yapılan işletmelerden yalnızca bir tanesinin görece toplam etkin olmaması, işletmelerin ortalama toplam etkinlik değerinin 0,94 olması, Türkiye’de mobil uygulamalar üzerinden yemek teslimatı yapan işletmelerin genel olarak etkin çalıştıklarını göstermektedir. Mobil etkinliğin yaygınlaştırılması ile ilgili işletmeler araştırma faaliyetlerini geliştirebilirler. Çalışmanın amacı, mobil uygulamaların kullanımlarının giderek yaygınlaşması ve gelecek dönemlerde de artmasının öngörülmesidir. Çalışmanın literatüre, araştırmacılara, tüketicilere ve işletmelere yol gösterici olması amaçlanmıştır. Mobil uygulamaların giderek artması, hizmet kalitesi, müşteri memnuniyeti kavramlarını ön plana çıkarmaktadır. Etkinliğin ölçülmesi için belirli değişkenler göz önüne alınmıştır. Çalışmada girdi değişkenleri olarak mobil uygulama indirme sayısı, faaliyet yılı, personel sayıları ile çıktı değişkenleri olarak zincir restoran sayıları, tüketici değerlendirme puanları ve kampanyalar yer almıştır. Girdi ve çıktı değişkenlerinin belirlenmesinde uzman görüşlerinden ve literatür taramasından yararlanılmıştır. Çıktı faktörlerinin birçoğuna işletmelerin web sayfalarından ulaşılamamıştır. Diğer değişkenlerin veri setine dahil edilememesi çalışmanın sınırlılıkları arasındadır. Çevrim içi yemek teslimatı yapan işletmelerin web sayfalarından ulaşılabilen bilgiler veri setini oluşturmuştur. Çalışmada uygulanan Etkinlik ve Temel Bileşen Analizleri’nde F2 kodlu işletmenin her iki sıralamada da son sırada yer aldığı görülmektedir. Girdi ve çıktı değerleri incelendiğinde F2 kodlu işletmenin mobil indirme ve zincir restoran sayılarının diğer işletmelerden daha düşük olduğu görülmektedir. Dolayısıyla işletmeler pazar paylarını artırmak, rekabet üstünlüğü sağlamak, piyasada etkin olabilmek için daha fazla tüketici kitlesine hitap etmek durumundadırlar. İşletme yöneticilerinin pazarlama faaliyetlerine önem vermeleri, reklam ve kampanyaların geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapmaları uygun olabilecektir. Bu yönde işletmeler etkinlik düzeylerini artırabileceklerdir.
Reference57 articles.
1. Ağdaş M, Gencer C, Bali Ö. 2019. Performansa dayalı lojistik kapsamında dinamik bir performans değerlendirmesi: savunma sanayinde bir uygulama. Uludağ Üniv Müh Fak Derg, 24(3): 413-432.
2. Altun D. 2006. Türk Telekomünikasyon A.Ş. il Telekom müdürlüklerinin etkinlik ölçümü. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye, pp: 151.
3. Amin MA, Shamsul MD, Arefin Razib Alam MD, Taslim A, Rakibul Hoque MD. 2021. Using mobile food delivery applications during COVID-19 pandemic: an extended model of planned behavior. J Food Prod Market, 27(2): 105–126 DOI: 10.1080/10454446.2021.1906817.
4. Arı E, Yılmaz V. 2015. Üniversite öğrencilerinin online yemek siparişi davranışlarının teknoloji kabul modeliyle araştırılması. J Alanya Fac Busin, 7(2): 65-84.
5. Armağan E, Eskici Y. 2019. Tüketicilerin on line yemek servislerine karşı tutum, davranış ve satın alma niyetleri. Ekev Akad Derg, ICOAEF Özel Sayısı: 39-75.