ESKİ ANADOLU’DA ATEŞ KÜLTÜ

Abstract

Ateşin beslenme ve barınma açısından önemi kadar inançlarda, mitoloji ve etnografyadaki sembolik değeri, din ve kültür tarihi çalışmaları açısından uzun zamandır araştırma konusudur. Bu çalışmalara göz atıldığında onun kutsal, sağaltıcı ve arındırıcı özelliğinin neredeyse tüm antik inanç sistemlerinde yerini aldığı görülecektir. Ateş kültünün, halk hekimliğinden tütsü ve ot kullanımına; ocak ve ata kültüyle ilişkili olarak bireysel sunak ve adaklardan; Eski Roma’nın düzenli tapınak ritüellerindeki kutsal ocaklarına; Frig heykellerinin ellerinde tuttukları meşalelerden, Hitit büyü uygulamalarına geniş bir uygulama alanına sahip olması, bu kültün Eski Anadolu’nun en eski kültürel pratiklerinden biri olarak öne çıkmasına ve yoğun ilgi uyandırmasına neden olmaktadır. Bu çalışma Anadolu’da halen “tütsü/mum yakma, kurşun dökme, nevruz ateşi, sin sin oyunu, ocaktan ateş vermeme inancı” gibi pratiklerde varlığını sürdüren bu kültün tarihsel temellerini çivi yazılı/hiyeroglif ve arkeolojik belgelerin yardımıyla ortaya koymak amacı ile kaleme alınmıştır.