ARMAND MATTELART’S THOUGHTS ON THE INTERNATIONALIZATION OF COMMUNICATION

Abstract

Bu çalışma, Armand Mattelart’ın iletişimin uluslararasılaşması üzerine yaptığı katkıları, nitel tarihsel bir yaklaşımla ele almaktadır. İletişimin uluslararasılaşmasının çoğunlukla, küreselleşme söyleminin yerkürede yayıldığı 1980’li yılların koşullarından hareketle açıklandığı bilinmektedir. Ancak alana özgü olan pek çok konu gibi, iletişimin uluslararasılaşması da yakın geçmişe bakarak anlaşılamaz. Bu noktada, önemli akademik duraklardan biri olan Armand Mattelart’ın düşüncelerine yakından bakmak son derece önemlidir. Çünkü Mattelart, iletişimin uluslararasılaşmasını tarihsel bir analizle 1980’lerin çok daha gerilerine götürür. Ona göre, iletişimin uluslararasılaşmasının temelinde yer alan iki toplumsal gelişme, sınırsız bir alan peşine düşen “Keşif” yolculukları ve Aydınlanmadır. Bu gelişmeleri, endüstrileşme ve neo-liberal politikalar eşliğinde kuralsızlaştırma süreci takip eder. Mattelart, toplumların yaşadığı değişim sürecini, kehanetsel kentten küresel topluma ifadeleriyle dillendirir ve iletişimin uluslararasılaşmasını, bütüncül bir bakış açısıyla, süreci izlediği dönemlerin ekonomik yapıları ve bu yapıların temel ideolojilerinin incelikli analiziyle birleştirerek ele alır. Armand Mattelart’a göre, tarihin birbirinden çok farklı dönemlerinde, iletişim alanındaki ya da teknolojideki büyük sıçramalar hem ekonomik krizlere çare olmakta hem de küresel bir topluluğun kardeşçe yaşamasının ve demokrasinin teminatı olarak kabul görmektedir.