Abstract
Canalis mandibularis içerisinde seyreden nervus mandibularis, foramen mentale’den geçince nervus mentalis olarak isimlendirilir. Bu iki farklı sinirin innervasyon alanları farklıdır. Dolayısıyla bu iki sinirin innervasyonunu sağladığı bölgelerin anestezik blokajlarını sağlamak için bölgenin anatomik ve topografik olarak iyi bilinmesi ve referans noktalarının iyi belirlenmesi gerekmektedir. Bu nedenle, bu çalışma da yetiştiriciliği önem arzeden ülkemizdeki önemli gen kaynaklarından olan Norduz koyunu mandibulasının anatomisinin anlaşılması için makroanatomik, morfometrik, topografik ve radyolojik yöntemler kullanıldı. Çalışmada 10 adet dişi hayvana ait Norduz koyun mandibula’sı kullanıldı. Mandibulalar önce klasik yöntemlerle makroanatomik, morfometrik ve topografik yöntemlerle incelendi. Daha sonra radyoloji ünitesinde MR görüntüleri alındı. Margo alveolaris üzerinde bulunan son molar dişlerin materyallerin hiçbirinde alveolar çukurluktan dışarıya doğru çıkmadığı görüldü. Premolar dişlerin materyallerin yüzde kırkında üç kökten oluştuğu yüzde altmışında ise iki kökten oluştuğu görüldü. Foramen mentale’nin oval ve yuvarlak bir şekilde olduğu ve değişik sayılarda mandibula’nın lateral yüzünde yer edindiği görüldü. Foramen mandibula’nın eliptik bir şekilde olduğu gözlendi. Yapılan istatistiksel analize göre Norduz koyununda mandibula uzunluğu sağ tarafta 146.93±2.95, sol tarafta 147.91±3.32 mm, olarak ölçüldü. Processus condylaris’in infradental aralığa olan uzaklığı sağ tarafta 165.15±2.62, sol tarafta 162.43±2.97 mm, olarak analiz edildi. Mandibula’nın yüksekliği sağ tarafta 87.87±0.75 mm, sol tarafta 88.00±0.81 mm, olarak belirlendi. Margo interalveolaris’in uzunluğu sağ tarafta 35.69±0.61, sol tarafta 36.67±0.72 mm, olarak ölçüldü. İstatistiksel olarak analiz edilen parametreler mandibulalar arasında yön olarak anlamlı bir değer göstermedi (p>0.05).
Subject
General Earth and Planetary Sciences,General Environmental Science
Reference34 articles.
1. 1. Koyuncu M. (2019). Koyun Yetiştiriciliği. 1. Baskı. Dora yayınevi. Bursa.
2. 2. Anonim: https://van.tarimorman.gov.tr/Sayfalar/De-tay.aspx?SayfaId=24 (10.07.2023)
3. 3. Kobryńczuk F, Krasińska M, Szara T. (2008). Sexual Dimorphism in Skulls of the Lowland European bison, Bison bonasus bona-sus. Ann Zool Fennici. 45:335–340.
4. 4. Ozcan S, Aksoy G, Kurtul I, Aslan K, Ozudogru Z. (2010). A Com-parative Morphometric Study on the Skull of the Tuj and Mor-karaman sheep. Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi. (16):111–114.
5. 5. Karimi I, Onar V, Pazvant G, Hadipour M, Mazaheri Y. (2011). The Cranial Morphometric and Morphologic Characteristics of Mehraban sheep in Western Iran. Glob Vet. (6):111–117