RƏQƏMSAL İQTİSADİYYATDA BÜDCƏ-VERGİ TƏNZİMLƏNMƏSİNİN TƏHLİLİ

Abstract

Müasir dönəmdə onlayn biznesin artması, əslində fiziki mövcudluğa da ehtiyacı azaltmış olur. Bu vəziyyət həm də bazar ölkələrini vergi orqanını azaldacaq şəkildə dəyişmiş olur. Əvvəlki illərdə indiki beynəlxalq rejimdə, biznesin xarici ölkəyə uğurlu investisiyası, böyük müştəri bazası və dəyər yaratmaq üçün həmin ölkədə müəyyən fiziki mövcudluq tələb olunurdu. Ancaq bu gün vəziyyət tamamilə fərqlidir. Rəqəmsal texnologiyanın istifadəsi sayəsində uzaqdan toplana və təhlil edilə bilən istehlakçı məlumatları ilə bazar ölkələrində asanlıqla əhəmiyyətli bir dəyər, əhəmiyyətli bir əlaqə yaratmaq mümkündür. Burada əsas amil dayanıqlı şəkildə əldə edilən gəlirdir ki, bu gəlir də təkcə əlaqələrin qurulması üçün kifayət etmir. Gəlir digər amillərlə birləşdirildikdə, sözügedən ölkədə əhəmiyyətli iqtisadi mövcudluğun müəyyən edilməsi ilə bağlı korrelyasiya əmələ gəlir. Məqalə rəqəmsal iqtisadiyyatda büdcə-vergi tənzimlənməsinin iqtisadi inkişafa təsirinin qiymətləndirilməsinə həsr olunmuşdur. Tədqiqatda iqtisadiyyatın rəqəmsallaşdırılması şəraitində büdcə vergi tənzimlənməsi rəqabətqabiliyətlilik amili kimi, yeni informasiya texnologiyaları əsasında fiskal təhlükəsizliyinin vergi inzibatçılığının müasir üsulları ilə təmin edilməsi məsələləri tədqiqata cəlb edilmişdir. Hazırda hər bir ölkədə rəqəmsal iqtisadiyyat üzrə tələb və təzyiqlər mövcuddur. Pandemiyada bu sahəyə artan tələbat və hazırda da bu sahənin getdikcə yeni qaydaların həyata keçirilməsi üçün çoxtərəfli sazişin yaradılmasını daha da aktuallaşdırır. Yeni çoxtərəfli saziş ölkələr arasında koordinasiya və səmərəli icranın asanlaşdırılmasında, təbii ki, böyük rol oynayacaqdır. Açar sözlər: vergi təhlükəsizliyi, vergitutma, onlayn biznes, pandemiya, biznes