ULTRASƏS DOPPLER SİSTEMLƏRİNDƏ QANIN AXIN İSTİQAMƏTİNİN MÜƏYYƏN EDİLMƏSİNDƏ RƏQƏMSAL METODUN TƏTBİQİ VƏ SİMULYASİYASI

Author:

Ləman Niftəliyeva, Akif Xıdırov Ləman Niftəliyeva, Akif Xıdırov

Abstract

Uzun müddətdir ki, ürək-damar sistemi xəstəlikləri olduqca aktual mövzu olaraq tibb sahəsini əhatə edir. Qan axını, damar patologiyalarını aşkarlamaq üçün müasir dövrdə müxtəlif diaqnostik vasitələrdən istifadə olunsa da, ultrasəs metodlarının tətbiq istiqamətləri olduqca müxtəlifdir. Ultrasəs texnikalarından istifadə olunaraq qan dövranı və qan axını parametrlərini müəyyən edən yalnız bir neçə üsul var. Bu metodlar arasında, ultrasəs Doppler metodu xüsusi mövqeyə malikdir. Müasir dövrdə tətbiq imkanlarının genişlənməsi onun istifadəsini daha da təkminləşdirmiş və dəqiqləşdirmişdir. Hazırda, qan-damar xəstəliklərinin diaqnostikası zamanı qan axınının sürət və istiqamətinin təyini və damar rekonstruktiv əməliyyatlarının nəticələrinin qiymətləndirilməsi üçün bu metoddan istifadə etmək olduqca əhəmiyyətli hesab olunur. Orqanizmdə qan axını dedikdə, qanın damarlar vasitəsilə arteriyalara, kapilyarlara və daha sonra venaya doğru hərəkəti nəzərdə tutulur. Orqanizmdə baş verən bu dövran onun həyat fəaliyyəti üçün olduqca əhəmiyyətli hesab olunur. Digər mayelərlə qanın axını ilə bağlı ortaq cəhət onun yüksək təzyiqli bölgədən aşağı təzyiqli sahəyə axmasıdır. Bu zaman təzyiq dedikdə, qan axını prosesində qanın damar divarlarına qarşı göstərdiyi təzyiq qüvvəsi nəzərdə tutulur. Qanın axın istiqaməti isə aşağı və ya almaqda olan təzyiq gradientinə uyğun olaraq, eyni istiqamətdə axır. Məhz bunu nəzərə alaraq deyilir ki, qanın axın istiqaməti arteriyalardan kapilyarlara sonra isə venalara doğru hərəkətdədir. Ultrasəs müayinələri zamanı hansı parametrlərin təyin edilməsindən asılı olaraq müxtəlif görüntüləmə rejimlərindən istifadə olunur. Doppler rejimləri özlüyündə müxtəlif formada qruplaşsa da, qan axının istiqamətinin təyini zamanı məhz Rəngli Doppler rejimindən istifadə olunur. Məqalədə qırmızı qan hüceyrələrinin ötürücüyə doğru və ya əksinə istiqamətdə hərəkətinin bu rejimdə mavi və qımızı rənglərin yaranmasına necə təsir etdiyi də nəzərdən keçirilib. Qeyd etdiyimiz kimi, Doppler ultrasəs sistemləri qan-damar xəstəliklərinin diaqnostikasında geniş şəkildə istifadə edilir. Demək olar ki, əksər doppler sistemlərində çıxışda əldə olunan Doppler siqnalında kvadrat demodulyasiya texnikasını istifadə edirlər. Bu zaman həm irəli, eyni zamanda, əksinə qan axını siqnallarının araşdırılması və tədqiqi zamanı əlavə istiqamətlərə ehtiyac duyulur. Bu zaman analoq üsullarından fərqli olaraq rəqəmsal metodun tətbiqi üstünlük təşkil edəcəkdir. Rəqəmsal metodda da Sürətli Furye Çevrilməsi (FFT) yanaşmasından istifadə olunaraq siqnallar üzərində əməliyyatlar aparılır. Məqalədə hə rəqəmsal metodun mahiyyəti, əhəmiyyəti, tətbiq imkanları, eləcə də, proqram mühitində simulyasiyası göstərilmişdir. Açar sözlər: Doppler siqnal, rəngli Doppler, rəqəmsal metod, istiqamətin aşkarlanması

Publisher

Education Support and Investment Fund NGO

Subject

Microbiology

Reference9 articles.

1. A.K. Jayanthy, N. Sujatha & M. Ramasubba Reddy “MEASURING BLOOD FLOW: TECHNIQUES AND APPLICATIONS .// A REVIEW” Article.- January 2011

2. Doppler Ultrasound, https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/22715-doppler-ultrasound

3. Abhilash Koratala. Basics of Doppler Ultrasound for the Nephrologist.-Part 1, September 24, 2020

4. Sotomayo, M. Fuentes, F. García Nocetti, E. Moreno, “Método digital para la detección de la dirección del flujo sanguíneo en sistemas Doppler ultrasónicos”.- 2 September, 2002, pp 123 - 127

5. Evans D.H., McDicken W.N. “Doppler Ultrasound, Physics, Instrumentation and Signal Processing.Second Edition.

同舟云学术

1.学者识别学者识别

2.学术分析学术分析

3.人才评估人才评估

"同舟云学术"是以全球学者为主线,采集、加工和组织学术论文而形成的新型学术文献查询和分析系统,可以对全球学者进行文献检索和人才价值评估。用户可以通过关注某些学科领域的顶尖人物而持续追踪该领域的学科进展和研究前沿。经过近期的数据扩容,当前同舟云学术共收录了国内外主流学术期刊6万余种,收集的期刊论文及会议论文总量共计约1.5亿篇,并以每天添加12000余篇中外论文的速度递增。我们也可以为用户提供个性化、定制化的学者数据。欢迎来电咨询!咨询电话:010-8811{复制后删除}0370

www.globalauthorid.com

TOP

Copyright © 2019-2024 北京同舟云网络信息技术有限公司
京公网安备11010802033243号  京ICP备18003416号-3