Affiliation:
1. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ, SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU
Abstract
Amaç: Çalışmamızda Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin sigara kullanım alışkanlıklarının sosyodemografik özellikler kapsamında ortaya koyulması, nikotin bağımlılık düzeylerinin belirlenmesi, sigara kullanımı konusunda bakış açıları ve bilinç düzeylerinin tespit edilmesi ve öğrencilerin okulda dumansız hava sahası olmasına ilişkin görüşlerinin saptanması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmamız yüksekokulumuzda 2021-2022 eğitim döneminde eğitim ve öğretim gören 389 öğrenciyi kapsayan tanımlayıcı kesitsel araştırmadır. Öğrenciler gönüllülük esasına dayanarak Google Forms üzerinden “Kişisel bilgi formu”, “Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi”, “Sigara Bağımlılığına Yönelik Tutum Ölçeği” ve “Okullarda Dumansız Hava Sahası Ölçeği” anketlerini doldurmuştur. Veriler SPSS 24 paket programı ile değerlendirilerek, p< 0,05 kabul edilmiştir.
Bulgular: Öğrencilerin %74‘ü kız, %26‘sı erkek olup yaş ortalaması 20,25±1,58 ‘dir. Sigara içen öğrenci popülasyonu %48,9 olup, nikotin bağımlılığı çok hafif düzeyde bulunmuştur (2,78±2,68). Erkek öğrencilerin sigara içme alışkanlığı oranı ve nikotin bağımlılığı (3,25±2,57) kız öğrencilerden (2,53±2,72) daha fazladır (p<0,05). Okul başarı durumu daha iyi olanların nikotin bağımlılığı daha düşüktür (p=0,05). Kız öğrenciler, birinci sınıf öğrencileri ve ebeveyni sigara içenler sigaranın zararlarına karşı daha yüksek farkındalığa sahiptir (p<0,05). Öğrencilerin yaklaşık %70 ‘lik çoğunluğu okulda dumansız hava sahası olmasını istemektedir.
Sonuç: Sigara içme alışkanlığı DSÖ‘nün Küresel Yetişkin Tütün Araştırması’nda bulduğu oranına benzer çıkmıştır. Erkek öğrencilerin daha fazla sigara içiyor ve daha yüksek nikotin bağımlılığı olmasına karşın bağımlılık düzeyi hafif saptanmıştır. Ebeveyni ve yakın arkadaşları sigara içenlerin beklenenin aksine daha düşük olduğu anlaşılmıştır. Sigara içen ve içmeyen popülasyonda sigaranın sağlığa zararları konusunda farkındalık orta düzeyde bulunmuştur. Bu durumun öğrencilerin kampüs içerisinde dumansız hava sahası istemeleri yöneticileri bu konuda tedbir alma ve yönlendirme konusunda bir uyarı niteliği taşıdığı kanısına varılmıştır.
Publisher
Association for Standardization and Accreditation in Paramedic Education
Reference34 articles.
1. Akan, H, Hayran, O, Özcan, M, Acar, U. (2010) Üniversite öğrencileri arasında sigara içme sıklığı: Kesitsel bir çalışma. Türk Aile Hek Derg, 14(2), 71-76.
2. Arslan, YT, Pirinççi, S, Döger, FC. (2016). Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinde Sigara Kullanımı ve İlişkili Faktörler. Meandros Medical And Dental Journal, 17(3), 146-152.
3. Banoğlu, K. (2011). Okullarda Dumansız Hava Sahası Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 17(3), 301-315.
4. Blake, KD, Klein, AL, Walpert, L, Casey, L, Hallett, C, Douglas, C, et al. (2019). Smoke-free and tobacco-free colleges and universities in the United States. Tobacco Control. 29(3), 289-294.
5. Chinwong, D, Mookmanee, N, Chongpornchai, J, Chinwong, SA. (2018). Comparison of gender differences in smoking behaviors, intention to quit, and nicotine dependence among Thai University Students. J Addict, 8081670, 1-8.