Association of APACHE II and SOFA Scores with Mortality in Severe COVID-19 Patients Undergoing Invasive Mechanical Ventilation: A Retrospective Study

Abstract

AMAÇ: Kritik hastalarda organ fonksiyonlarının değerlendirilmesi prognozu tahmin etmeye yardımcıdır. Yoğun bakımda (YB) skorlama sistemleri, tahmin edilen ve gözlemlenen sonuçların karşılaştırılmasında, tedavinin değerlendirilmesine çok önemli bir rol oynar ve YB performansının kıyaslanmasına olanak sağlar. Akut Fizyoloji ve Kronik Sağlık Değerlendirmesi (APACHE) II ve Ardışık Organ Yetmezliği Değerlendirme (SOFA) skorları YB’de yaygın olarak kullanılmaktadır. Çalışmamızda APACHE II ve SOFA skorlarının kritik COVID-19 hastalarında mortaliteyi öngörmedeki etkinliğini değerlendirmeyi amaçladık. GEREÇ VE YÖNTEM: 1 Nisan 2020-1 Temmuz 2021 tarihleri arasında YB’ye kabul edilen invaziv mekanik ventilasyon uygulanan ağır COVID-19 hastaları (≥18 yaş) retrospektif olarak analiz edildi. APACHE II ve SOFA puanları başvurudan sonraki 24 saat içinde hesaplandı. Hastalar yaşayan (Grup 1) ve yaşamayan (Grup 2) olarak iki gruba ayrılarak APACHE II ve SOFA skorları, demografik, klinik ve laboratuar verileri karşılaştırıldı. BULGULAR: Çalışmaya 212 hasta dahil edildi. Demografik veriler iki grupta da benzerdi. APACHE II ve SOFA skorları arasında da fark saptanmadı (sırasıyla p=0.393, p=0.957). Ölen hastalarda YB’ye yatış sırasındaki CRP değerleri anlamlı olarak yüksekti (p=0.001). Yaşayan hastalarda trakeal aspirat ve kan kültürlerinde anlamlı olarak daha fazla üreme mevcuttu (sırasıyla p=0.023, p=0.034). SONUÇ: Kritik hastalarda APACHE II, mortaliteyi öngördüğü kabul edilen bir skorlama sistemidir. Ancak ağır COVID-19 hastalarında mortaliteyi öngörmede etkili olmadığını düşünmekteyiz. SOFA skoru da bu hastalarda ilk YB’ye yatışta prognozu öngörmede etkili değildir, günlük olarak değerlendirilmesi uygun olacaktır. Çalışmamızda yüksek CRP değerleri mortalite ile ilişkili idi. Klinik uygulamalarda rutinde kullanılan skorlama sistemleri COVID-19 hastalarında kullanılacak ise bu skorlara prognostik önemi olan belirteçlerin de eklenmesinin uygun olabileceğini düşünmekteyiz.