6 Şubat 2023’te Yaşanan Depremlerde Rezidansların Gösterdikleri Sismik Performansın Mimari Etik Bağlamında Değerlendirilmesi ve Çözüm Önerileri: Hatay Örneği

Abstract

Kentlerde, kent merkezindeki yapılaşmalar yoğunlaşmış ve merkezde ihtiyaç duyulan sosyal donatılara erişim zorlaşmıştır. Ayrıca ulaşım, otopark, güvenlik gibi sorunlar ortaya çıkmıştır. Orta ve üst sınıflara yönelik üretilen rezidans yapıları ise bahsedilen sorunları çözme vaadi vermektedir. Ancak 6 Şubat Depremleri’ nde depreme dayanıklı olarak nitelendirilen rezidansların büyük hasar aldığı veya yıkıldığı görülmektedir. Bu tezat durum hem kullanıcıların güvenini sarsmış hem de işini doğru yapanlardan bile şüphe duyulmasına neden olmuştur. Sonucunda, Türkiye’de büyük vaatlerle kullanıcıya sunulan rezidans yapılarının vaat ettiği şartları sağlayamadığı, sismik koruma yöntemleri konusunda hukuki yetersizliğin bulunduğu, proje müelliflerinin, yapı uygulayıcılarının ve denetçilerinin meslek etiği hususunda daha çok bilgi sahibi olması gerektiği ve bir mimari projenin sorumlusu olan mimarın deprem ve depremden korunma hakkında asıl bilgi sahibi kişi olması gerektiği saptanmıştır. Çalışmada rezidanslar özelinde yaşanan büyük yıkımların nedenleri araştırılmış olup, Türkiye’de bundan sonra meydana gelebilecek depremlerde aynı hataların yapılmaması ve can kayıplarının önlenmesi amaçlanmıştır.