AN EVALUATION FROM RESULZADE TO ILHAM ALIYEV ON AZERBAIJAN-TURKEY POLITICAL RELATIONS

Abstract

Azerbaycan-Türkiye ilişkileri yüz yılı aşan uzun bir geçmişe dayanmaktadır. Azerbaycan’ın 2 yıl ayakta kalan 1918 yılındaki ilk cumhuriyet döneminde de 1991 yılında kurulan Azerbaycan Cumhuriyeti döneminde de iki devletin başta siyasi olmak üzere tüm alanlarda ilişkileri başarılı bir şekilde sağlam temellerde inşa edilmiş ve günümüzde müttefiklik seviyesine çıkmıştır. Azerbaycan’ın bağımsızlığı sonrası cumhurbaşkanı olarak göreve gelen Rusya yanlısı Mutallibov ve Türkiye destekçisi Elçibey’in cumhurbaşkanlıkları kısa sürmüş Haydar Aliyev’in göreve gelmesi ile Azerbaycan dış politikada dengelemeye geçmiş ve ülke I. Karabağ Savaşı sonrası toparlanma sürecine girmiştir. Azerbaycan’ın geliştirdiği petrol stratejisi, Türkiye ile enerji odaklı ilişkileri güçlendirirken bu durum siyasi ilişkilere de olumlu yansımıştır. Bunun yanında Azerbaycan’ın dış politika önceliklerinde ilk sırada Karabağ meselesi yer almış ve Azerbaycan- Türkiye siyasi ilişkilerinde de Karabağ ve çevre kentlerdeki Ermeni işgali etkili bir unsur olmuştur. Türkiye her fırsatta uluslararası platformlarda bu hukuksuzluğu dile getirmiş, sonuç itibariyle 2020 yılında gerçekleşen II. Karabağ Savaşı ile Azerbaycan, işgal altındaki topraklarının büyük kısmını geri almıştır. 2023 yılına gelindiğinde sözde Dağlık Karabağ Cumhuriyeti kendini feshetmiş Azerbaycan, Hankendi başta olmak üzere Karabağ’daki diğer yerleşim yerlerinde de egemenliğini sağlamıştır. II. Karabağ Savaşı’nda Azerbaycan’a tahsis ettiği askeri teknoloji ile Türkiye ön plana çıkan ülkelerden biri olurken Azerbaycan’ın zaferi sonrası bölgede dengeleyici güçlerden biri de olmuştur. Bu çalışma yüz yılı aşan Azerbaycan-Türkiye siyasi ilişkilerine odaklanmaktadır.