Beşeri Sermayenin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: AB Ülkeleri ve Türkiye için Ekonometrik Bir Analiz

Abstract

Eğitim ve sağlık alanına yönelik yapılan yatırımlar beşeri sermayenin önemli unsurları arasında yer almaktadır ve bu yatırımlar sosyal ve ekonomik hedefler için de önemli bir yerdedir. Beşeri sermayenin üretim ve ekonomik büyümede fiziksel sermaye kadar kritik bir rolü olduğu varsayılmaktadır. Nitekim beşeri sermayenin yeterli olması, ülke içinde çalışan kesimin yeteneklerini, üretkenlik düzeyini ve hayat standartlarını arttırarak ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, 1999-2019 dönem verileri ile Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve Türkiye’de beşeri sermayenin ekonomik büyüme ile ilişkisini panel veri analizi yöntemi ile incelemektir. Çalışma kapsamında kurulan model için gerekli olan tüm testler “Arellano, Froot ve Rogers Tahmincisi” modelinin kullanılmasının uygun olduğunu göstermiştir. Yapılan analizler sonrası bulgular, beşeri sermaye ile ekonomik büyüme arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Eğitim harcamalarındaki meydana gelen 1 birimlik bir artış ekonomik büyüme üzerinde 0.5 birimlik artışa neden olurken; sağlık harcamalarında meydana gelen 1 birimlik bir artış ekonomik büyümede 0.15 birimlik bir artış meydana getirmektedir.