The Place of Zero Waste Approach and Principles in Middle School Science Curriculum

Abstract

Sıfır atık yaklaşımı, son dönemde ülkemizin de üzerinde önemle durduğu ve yaygınlaştırmaya çalıştığı ulusal ve uluslararası çevre politikalarından birisidir. Bu araştırmanın amacı, 2018 yılı Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’ndaki sıfır atık ile ilgili kazanımları belirlemek ve bu kazanımlarda yer alan sıfır atık ilkelerinin durumunu ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme deseni kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizden faydalanılmıştır. Araştırma süresince bulgular üç farklı uzmana kontrol ettirilerek çalışmanın güvenirliği artırılmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda sıfır atık ile ilgili kazanımlara 5., 6., 7., ve 8. sınıf seviyesinde yer verildiği, en fazla kazanımın 8. sınıf düzeyinde, sonra 5. sınıf düzeyinde olduğu, en az kazanımın ise 6. sınıf düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. 6. sınıf kazanımlarının oldukça yetersiz olduğu belirlenmiştir. Kazanımların sınıf seviyelerine dağılımında belirli bir düzen olmadığı da tespit edilmiştir. Ayrıca kazanımlarda sıfır atığın en çok “Tüketme” ve “Az Tüket” ilkelerinden bahsedilirken, geri dönüşümle ilgili konulardaki eksiklikler fark edilmiştir. “Değerlendir” ve “Değiştir” ilkelerine ise yeterince yer verilmediği, hatta buna yönelik kazanım ve konuların oldukça yetersiz olduğu da elde edilen bulgulardandır. Eksik olan konu ve ilkelere yeni öğretim programında yer verilmesi ve eğitimcilerin ders sırasında bu konulara yer vermesi hem sıfır atık yaklaşımın yaygınlaşmasını sağlayacak hem de sıfır atıkla ilgili eksik ve yanlış öğrenmelerin önüne geçecektir.