Dörtyol İlçesi (Hatay) Kırsal Yerleşmelerinin Kuruluş ve Gelişmesinde Nüfus Faktörü

Abstract

Hatay ilinin 15 ilçesinden biri olan Dörtyol ilçesine bağlı Altınçağ, Çat, Kapılı, Karakese, Konaklı, Kuzuculu, Yeşilköy ve Yeniyurt yerleşmeleri çalışma sahasını oluşturmaktadır. Çalışma sahasının elverişli iklim koşulları, verimli toprakları, bitki örtüsü, su kaynakları vb. gibi yaşamaya elverişli imkânları bu yörenin tarihsel süreç içerisinde sürekli yerleşilmesini sağlamıştır. Konum itibariyle Anadolu ile Mezopotamya arasındaki bağı sağlayan güzergâh üzerinde bulunması her daim önemini arttırmıştır. Çalışma sahasını oluşturan kırsal yerleşmelerden Altınçağ, Yeşilköy ve Yeniyurt ova tabanında kurulmuştur. Diğer kırsal mahalleler ise dağ eteği, dağ yamacı ve yüksek dağlık alanda kendilerine kuruluş yeri seçmişlerdir. Kırsal yerleşmelerin farklı morfografik birimler üzerinde kurulmuş olması nüfus miktarlarını doğrudan etkilemiştir. Farklı morfografik ünitelere kurulmuş olan yerleşmelerin kuruluş amaçları da farklılık göstermektedir. Ovalık sahada kurulmuş olan kırsal yerleşmelerde bitkisel üretim faaliyetleri önemli iken, dağlık alana doğru çıkıldıkça yerini hayvancılık ve ormancılık faaliyetlerine bırakmaktadır. Kırsal yerleşmelerin kuruluş ve gelişmesi üzerinde etkili olan coğrafi faktörler içerisindeki nüfusun bu yerleşmeleri ne ölçüde etkilediğini belirlemek çalışmanın temel amacıdır. Bu durumu ortaya çıkarabilmek için yerleşmelerin kuruluş yerleri ve özellikleri ile sahip oldukları nüfus miktarları dönemlere göre incelenmiştir. Nüfus artış ve azalışlarının yaşandığı dönemler tespit edilerek sebepleri açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışma sahasını etkileyen 3 dönem tespit edilmiştir. Bunlar; 1970-1975 arası, 1985-1990 arası ve 2007-2015 arası dönemlerdir.