Ampirist Geleneğin Dil Felsefesine Katkıları

Abstract

Ağırlıklı olarak bilgi problemi üzerinde odaklanan Yeniçağ düşünürleri, bilgi oluşumu ve iletimi sürecindeki dilin kritik rolünü kavrayarak, dilin doğasını ve özelliklerini araştırmaya yönelmişlerdir. Çağın en önemli dil kuramları ampirist ve rasyonalist gelenekler dahilinde geliştirilmiştir. Bu makale, ampirist filozofların dil felsefesine ve dil bilimine katkılarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bunun için çalışmada, akımın başlıca temsilcisi olarak Francis Bacon, Thomas Hobbes ve John Locke’un dile dair temel iddiaları analiz edilerek, söz konusu görüşlerin zaman içeresinde nasıl geliştiği ve ne gibi etkiler yarattığı ele alınmaktadır. Genel olarak ampirist düşünürler, dilin düşüncelerimizi kaydetme ve iletme hususunda önemli olmakla birlikte, sınırlı ve kusurlu bir araç olduğu görüşünü paylaşmaktadır. Makalemiz, ampirist düşünürlerin dil kuramlarında üç temel problemin belirlenebileceğini ortaya koymaktadır: (1) Düşüncelerin dilde ifade edilmesi bağlamında ortaya çıkan kavram ve kavramsallaştırılma meselesi; (2) düşüncenin iletilmesi bağlamında göstergelerin işlevi; ve (3) mevcut dillerdeki kusurları giderme yolunun arayışı bağlamında felsefi gramer ile evrensel dil projesi. Araştırmamızın gösterdiği gibi, bu problemler kapsamındaki tartışmalar Yeniçağ dil araştırmalarının gündemini belirlediği gibi, günümüz dil felsefesi için de önemli kuramsal arka planı oluşturmuştur.