Sosyalleşme ve Bireyselleşme Geriliminde Dolaşmak: Rorty’nin Eğitim Anlayışı Üzerine

Abstract

Radikal bir postmodernist olarak tanınan Rorty, modern felsefenin mutlak ilkelerini bir kenara bırakma konusunda oldukça isteklidir. Bireyler ve onların eğitimleri söz konusu olduğunda da bu böyledir. Bu nedenle eğitim fikri hakikat iddialarına yönelik itirazlarıyla yakından bağlantılıdır. Benliklerinin olumsallığının farkında olan bireyler için eğitim önerisi kullanışlı dil oyunları yaratmaktır. Kendini geliştirmek olarak adlandırılan bu tür eğitim iki basamaktan oluşmaktadır. Üniversiteye kadar olan aşaması bilgi yığma ve sözcük dağarlarının ortak ürünü olan kültürlerle tanışmakken üniversite basamağı insanlığın ortak kültüründe metaforlarla yeni olanaklar yaratmaktır. Bu görüş, Rorty’nin Postmodern Burjuva Liberalizmi’nde ideal birey tipi olan liberal ironist varsayımıyla da uyumludur. Bu perspektiften bu çalışmada Rorty’nin felsefi görüş ve özellikle eğitimle ilgili düşünceleriyle nerede konumlandığı tespit edilmek istenmiştir. Ardından sosyalleşme ve bireyselleşme olarak iki sahaya yayılan eğitim felsefesi politik görüşleri de göz ardı edilmeden tartışmaya açılmıştır. Bu yanıyla Rorty’nin görüşlerinin ciddi eleştiriler aldığı bilinmektedir. Bu nedenle ilgili eleştiriler de çalışma içerisinde tartışılmak istenmiştir. Nihayet çağı anlamak bakımından önemli olan bu düşüncenin umut veren yönlerinden söz edilmiştir.