Affiliation:
1. EGE ÜNİVERSİTESİ, DEVLET TÜRK MUSİKİSİ KONSERVATUVARI
2. EGE ÜNİVERSİTESİ
Abstract
ÖZ
Bu çalışmada 1925 yılı 3886 numaralı Kapudağlı İlya yapımı bir udun restorasyon süreci ele alınmıştır. Kapudağlı İlya 1870-1930 yılları arasında yaşamış ülkemizin önemli ud yapımcılarındandır. Sanat yönü ve ses kalitesi yüksek, görsel açıdan değerli udlar yapmıştır. Kapudağlı İlya (Kanakis) 1870 yılında Balıkesir ilinin Bandırma ilçesine bağlı Kapıdağ yarımadasında doğmuştur. Eski kayıtlarda ve çalgı içerisindeki etiketlerde Kapudağ olarak geçmektedir. Rum asıllı Türk vatandaşıdır. Meslek hayatına ilk olarak gitar ve mandolin yaparak başlamış 25’li yaşlara geldiğinde atölyesini İstanbul’a taşımıştır. Kapalıçarşı’da dükkân açan İlya, burada dönemin müzik anlayışı ve ihtiyaçlarını gözlemleyip ona göre üretim yapmaya başlamıştır. Bu dönemde en çok tercih edilen çalgı olan ud üretimine başlamış, uzun yıllar ud ve lavta yapımı ile uğraşmıştır. Çalışmada ülkemizde henüz çok yeni bir konu olan çalgı restorasyonu ele alınmaktadır. Eski çalgıların tamir ve onarımı çok önceden beri yapılmakla beraber, bu tür çalışmaların akademik düzeyde uygulanması ve sonradan yayına dönüştürülmesi henüz çok yenidir. Çalışmada İlya yapımı ud öncelikle detaylı olarak incelenerek mevcut durum, malzeme, dönem, işçilik ve yapım teknikleri ele alınmış, sonrasında müdahale gerektiren kısımlar saptanmıştır. Çalgının restorasyon süreci için malzeme ve iş-işlem sırası belirlenmiştir. Yaklaşık 100 yıllık olan bu ud, daha sonrasında uluslararası alanda tarihi ve kültürel varlıkların restorasyon prensiplerine uygun bir onarım sürecinden geçerek çalınır hale getirilmiştir.
Reference12 articles.
1. Arslan, A. A. (2022). Manol,Onnik, Kapudağlı İlya yapımı udların yapısal, fiziksel ve malzeme bilgisi yönünden araştırılması. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bİlimler Enstitüsü, izmir.
2. Barclay, V. (2004). The preservation and use of historic musical instruments: display case or concert halls? . London: Earthscan.
3. Bucur, V. (2016). Handbook of materials for Srting musical ınstruments. Switzerland: Springer International Publishing.
4. Chuluunbaatar, O. (2016). Rare archeological musical artefacts from ancient tombs in Mongolia. Studia Instrumentorum Musicae Popularis, 225-250.
5. Çetin, A. (2020). Tarihi yapılarda modern restorasyon çalışmasının önemi. International Journal of Social Political and Economic Research, 7 (4), 814-818.