Paston Mektupları: Paston Kadınlarının Orta Çağ Hanesinde Artan Önemi

Abstract

Yirmi birinci yüzyılın gelişmiş iletişim araçları düşünüldüğünde, Orta Çağ’da kültürel, sosyal ve edebi bir aktivite olarak dönemin değişen dinamiklerine ışık tutan mektup yazımına atfedilen öneme şahit olmak tuhaf bir vazife gibi görülebilir. Beklendiği üzere, Orta Çağ’a özgü mektuplara uygulanan ölçütler bu mektupların modern benzerlerinden oldukça farklıdır, çünkü mektup üslubuna özgü samimiyet ve mahremiyet hissinin aksine, Orta Çağ’da mektuplar birden fazla kişi tarafından okunması muhtemel olan toplumsal bir belge niteliği taşımaktadır. Ayrıca şunu da belirtmek gerekir ki, mektup yazımını tek başına yapılan bir eylem olarak görmeye yatkın genel görüşe karşılık, Orta Çağ’da mektuplar genellikle kâtiplere dikte edildiği ve de yüksek sesle okunduğu için aynı zamanda sözlü geleneğin de birer parçasını oluşturmaktadır. Dahası, yazılı belgelerin daha da önem kazanması ile hemen hemen her varlıklı aile bu dönemde kendi özel arşivlerini tutmaya başlamıştır. Ancak, bu belgelerden sadece bazıları on beşinci yüzyıldan günümüze ulaşmayı başarabilmiştir ve bunlar arasında en çok bilineni Paston mektuplarıdır. Dolayısıyla, bu makalenin amacı öncelikle Paston kadınlarına odaklanarak on beşinci yüzyılda ortak dille yazılan mektupların gelişim sürecini analiz etmek ve aile üyeleri arasındaki bilgi dolaşımını kapsamlı bir şekilde incelemektir. Mektupların çeşitliliği onları yazan kadınların – tarihte yaşamış figürler olarak – günümüzde bizim de hissedebileceğimiz endişe, korku, istek ve umutlarını ifade etmekteki kendilerine has üsluplarından kaynaklanmaktadır. Bu açıdan, Paston ailesindeki kadınların artan otoritesi ve daha görünür hale gelmeleri, pasif ve uysal olarak temsil edilen Orta Çağ kadınları ile ilişkilendirilmiş ideal imgelerin çözülüşünün ilk evresini oluşturmaktadır. Tüm bunlardan hareketle, ideal olanı gerçek olanla değiş tokuş eden Paston kadınlarının mektupları, Orta Çağ kadınlarının kendilerine has bir ses ve mekân bulma çabasını temsil etmektedir.