Türkiye's Economic Success Against the 1929 Global Collapse: Etatism Analysis of the Republic Period

Abstract

1929 Küresel Krizi’ne karşı bir Cumhuriyet mucizesi olarak Türkiye’nin ekonomik başarısı, Mustafa Kemal Atatürk’ün vizyoner liderliğindeki Cumhuriyet’in ekonomi politikalarının olağanüstü başarılarını ve etkinliğini ortaya koymaktadır. Türkiye kendine özgü ve proaktif bir anlayış benimseyerek 1929 Krizi’nin ortasında dayanıklılık ve büyüme başarısı göstermiştir. Türkiye’nin bu başarısının temelinde benzersiz bir yaklaşım yer almaktadır. Cumhuriyet’in benzersiz yaklaşımı, planlama ile birleşerek işsizlik oranlarında, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’da (GSYİH) ve birçok ekonomik göstergede başarılı bir sınav vermiştir. Uygulanan bu strateji ekonomik başarının sağlanmasında kilit bir rol oynamıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomi politikaları dönemin hâkim klasik liberal ekonomi anlayışından bazı farklılıklar içermiştir. Bu anlayışta, özel sektöre desteğin yanında devlet müdahaleci bir tavır benimsemiştir. Söz konusu tavır, müdahaleciliğin yanında sanayileşme ve planlamacılığı da içermiştir. Bu müdahaleci yaklaşım; sanayileşmeyi teşvik etmek, planlama yapmak ve ekonomik büyümeyi kontrol altında tutmak için bir araç olarak kullanılmıştır. Böylece, 1929 krizinin ortaya çıkardığı etkiler başarılı bir şekilde atlatılmış ve ekonominin istikrarı önemli ölçüde korunabilmiştir. Kriz döneminde Türkiye’nin ekonomi politikalarının sonuçları dikkat çekmiş, işsizlik oranlarında ve GSYİH’de Batılı gelişmiş ülkelere kıyasla açık ara başarılı neticeler alınmış, bu olumlu neticeler ise krizin etkilerinin daha hafif bir şekilde atlatılarak sürdürülebilir ekonomik büyüme için olumlu bir temel hazırlanmasını sağlamıştır. Bu başarı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomi politikalarının stratejik bir vizyonla şekillendirildiğinin ve etkili bir şekilde uygulandığının bir göstergesidir.