The Relationship Between Childhood Traumas and Purpose in Life: Mediating Role of Religious Orientation

Abstract

Çocukluk çağı travmalarının dindarlık yönelimi üzerindeki etkisini ele alan araştırmaların çok sınırlı olduğu ve tüm dindarlık yönelimi boyutlarını ele almadıkları görülmektedir. Oysa dindarlık yönelimlerinin her boyutunu araştırmaya dahil etmek, travmatik deneyimler sonucu ortaya çıkan birbirinden farklı dinsel tutumları anlamak açısından önem arz etmektedir. Ayrıca, ilgili alanyazında, çocukluk çağı travmalarının hayatın anlamı üzerine etkisinde dindarlık yöneliminin aracı rolünü inceleyen araştırmalara rastlanmamıştır. Bu nedenle, bu araştırmada, çocukluk çağı travmaları ile hayatın anlamı arasındaki ilişkide dindarlık yöneliminin (dışadönük, içedönük, arayış, fundamentalist) aracı rolü incelenmiştir. Bu amaçla, online anket yöntemi kullanılarak 421 Müslüman katılımcıya ulaşılmıştır. Uygunluk örnekleme yöntemi ile erişim sağlanan katılımcılara Çocukluk Çağı Travma Ölçeği-Kısa Formu, Hayatın Amacı Ölçeği ve Müslüman Dini Yönelim Ölçeği-Gözden Geçirilmiş uygulanmıştır. Araştırmanın verileri, IBM SPSS 22, PROCESS v3.5 macro uzantısı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma bulguları, çocukluk çağı travmalarının hayatın anlamı düzeyini olumsuz yönde anlamlı olarak yordadığını göstermiştir. Ayrıca, çocukluk çağı travmalarının, dindarlık yönelimlerinden içedönük dindarlık yönelimini olumsuz yönde anlamlı, arayış dindarlık yönelimini ise olumlu yönde anlamlı olarak yordadığı gözlenmiştir. Çocukluk çağı travmaları ile dışadönük dindarlık yönelimi ve fundamentalist dindarlık yönelimi arasında anlamlı bir ilişki gözlenmemiştir. Paralel çoklu aracılık analizi ise, çocukluk çağı travmalarının hayatın anlamı düzeyini olumsuz yönde etkilediğini, bu etkinin bir kısmının düşük içedönük dindarlık yönelimi ve yüksek arayış dindarlık yönelimi aracılığı ile gerçekleştiğini göstermiştir. Bulgular ışığında, çocukluk çağı travmalarının bireyin dindarlığının her boyutunu etkilemediği, tanrıya içten bağlanma tutumuna zarar verip, dine karşı daha sorgulayıcı bir tutumu artırarak anlamsızlık duygusuna neden olabileceği çıkarımı yapılmıştır.