Türkiye’de Özel Gereksinimli Bireylerin Aileleri İçin Yapılmış Aile Eğitim Programlarının Alanyazın İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, 1986-2022 yılları arasında özel gereksinimli bireylerin aileleri için yapılmış aile eğitim programlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma 2022 yılında gerçekleştirilmiştir. Tarama sırasında “aile”, “aile eğitimi”, “aile eğitim programı”, “anne”, “baba”, “kardeş”, “ebeveyn” anahtar kelimeleri ile “Google Akademik” “TR Dizin” “Dergipark” “YÖK Tez Merkezi”, “Ebscohost”, “Proquest” veri tabanları taranmıştır. Çalışma kapsamında ölçütleri karşılayan 60 çalışma incelenmiştir. Araştırmada derleme çalışması yapılmış ve çalışmaların özetlenmesi için betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Çalışmanın güvenirliğini sağlamak için başka bir özel eğitim öğretmeninden tarama yapması istenmiş ve kodlayıcı güvenirliği % 100 çıkmıştır. İncelenen çalışmalar; çalışmanın yayın yılı, çalışmanın yayın türü, yazarın bağlı olduğu üniversite, çalışmanın alanı, çalışmanın katılımcıları, araştırma yöntemi, konusu, çalışmanın veri toplama araçları ve çalışmanın bulguları olmak üzere dokuz başlık olarak incelenmiştir. Yapılan analiz sonucunda çalışmaların en fazla 2015 yılında yapıldığı ve çalışma yazarlarının çoğunlukla Anadolu ve Gazi Üniversitesi’ne bağlı oldukları bulunmuştur. Araştırma kapsamında getirilen bazı öneriler ise özel eğitim alanındaki derleme çalışmalarının ve özel eğitimdeki aile eğitim programlarının arttırılması şeklindedir.