Relacje między znaczeniami modalnymi i znaczeniami aspektowymi w języku polskim. Odpowiedzi z badania korpusowego-Reference-Cited by-同舟云学术

Relacje między znaczeniami modalnymi i znaczeniami aspektowymi w języku polskim. Odpowiedzi z badania korpusowego

Published:2023 Issue: Volume:43 Page:77-107
ISSN:0137-9712
Container-title:Polonica
language:
Short-container-title:Polonica

Author:

Wiemer Björn^ORCID,Socka Anna^ORCID,Wrzesień-Kwiatkowska Joanna^ORCID

Abstract

Tematem artykułu jest relacja między aspektem, akcjonalnością i modalnością. Stawia on pytanie o czynniki decydujące o preferowanej interpretacji modalnej konstrukcji złożonych z czasownikowego operatora możliwości i bezokolicznika. Na materiale Narodowego Korpusu Języka Polskiego przeprowadzono badania mające na celu ustalenie, czy czynnikiem ważniejszym jest aspekt, czy raczej akcjonalność wyrażenia bezokolicznikowego. Badania te wykazały, że negacja w połączeniu z bezokolicznikami aspektu niedokonanego wyraźnie sprzyja interpretacjom deontycznym, podczas gdy bezokoliczniki aspektu dokonanego wyraźnie preferują interpretacje okolicznościowe (‛dynamiczne’) niezależnie od negacji. Podstawowa dychotomia nie polega na opozycji interpretacji deontycznych i epistemicznych, lecz raczej dotyczy różnicy między znaczeniami deontycznymi a okolicznościowymi. Ważne jest przy tym staranne odróżnianie aspektu zarówno od znaczeń (a)telicznych, jak i od innych cech istotnych dla akcjonalności.

Publisher

Institute of Polish Language

Reference39 articles.

1. Abraham, W. (2008). On the logic of generalizations about cross-linguistic aspect-modality links. In Abraham, W. & Leiss, E. (Eds.), Modality-Aspect Interfaces (Implications and typological solutions) (pp. 3-13). Amsterdam, Philadelphia: Benjamins.

2. Abraham, W. (2011). Event arguments and modal verbs. In Maienborn, C. & Wöllstein, A. (Eds.). Event Arguments: Foundations and Applications (p p. 243-274). Tübingen: Niemeyer.

3. Abraham, W., Meihsner, P., Piskorz, J., & Piskorz, K. (2011). Zur paradigmatischen Ausbildung von Modalverben, von Deontik und Epistemik im jüngeren gesprochenen Polnisch. In Kątny, A. , & Lukas, K. (Eds.), Germanistik in Polen. Geschichte - Perspektiven - interdisziplinärer Dialog ( pp. 157-190). Frankfurt/M. etc.: Lang.

4. Arkadiev [Arkad'ev], P.M. (2015). Areal'naja tipologija prefiksal'nogo perfektiva [An areal typology of the prefixal perfective]. Moskva: JaSK.

5. Bermel, N. (1997). Context and the lexicon in the development of Russian aspect. Berkeley: University of California Press.