Affiliation:
1. GEBZE TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Döviz piyasası yaklaşık 7.5 trilyon ABD doları ortalama günlük işlem hacmi ile dünyanın en büyük piyasasıdır. Türk lirası ise son dönemde düşen işlem hacmine rağmen tarihsel olarak yaklaşık %1’lik işlem hacmi oranı ile önemli gelişen ülke para birimlerindendir. Bu çalışmada, yaklaşık 584 milyon adet milisaniye detayında ölçülmüş 1. düzey emir defteri tik verisinden hareketle; Türk lirasının küresel olarak en çok işlem gören üç para birimi (USD, EUR, JPY) ile oluşturduğu döviz çiftleri 5 dakikadan 1 güne kadar 8 farklı frekansta toplulaştırılmıştır. Elde edilen serilerin getirilerinde gerçekleşen koşulsuz varyans değişimleri Inclan-Tiao, Kappa 1 ve Kappa 2 testleri ile belirlenmiştir. Testlerin sonucunda, teoriyle uyumlu olarak getiri serilerinin pozitif fazla basıklık ve koşullu varyans özelliklerini göz önüne alan Kappa 2 testinin daha başarılı olduğu bulunmuştur.Beklentilerle uyumlu olacak şekilde: (i) 2007-2009 Küresel Finans Krizi, (ii) Mayıs 2013 Fed parasal sıkılaştırma planı başlangıcı, (iii) Ağustos 2018 Türk lirasına karşı yapılan kur atağı ve (iv) Aralık 2021 Türk lirası ani kur oynaklığı artışı ve takip eden Rusya-Ukrayna savaşı dönemleri artan yapısal kırılma sayılarıyla eş zamanlıdır.