NİTELİKLİ SUÇA TEŞEBBÜS SORUNU

Abstract

Suçun nitelikli şekline teşebbüsün mümkün olup olmadığı sorunu ceza hukukçuları tarafından uzun zamandır tartışılmaktadır. Bu tartışma hiç şüphesiz özellikle kanunilik ilkesi ve fiilin ağırlığıyla orantılı bir ceza belirlenebilmesi açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada söz konusu mesele, suç yolunun geldiği aşama itibarıyla nitelikli halin gerçekleştiği durumlar ile suça etki eden nedenin suç planına dahil olduğu, ancak henüz ortaya çıkmadığı haller arasındaki ayrımdan hareketle irdelenmektedir. Zira teşebbüse ilişkin hükümlerin nitelikli suça ilişkin hükümlerle birlikte uygulanıp uygulanamayacağı tartışmasının temelinde bu ayrım yatmaktadır. Doktrindeki genel eğilim, gerçekleşen suça etki eden nedenlerin varlığı halinde suçun basit şekli tamamlanmamış olsa dahi bunların uygulanabileceği, buna karşın amaca dahil olmakla birlikte henüz ortaya çıkmamış sebeplerin ise teşebbüs hükümleriyle birlikte uygulanamayacağı yönündedir. Ancak teşebbüs kurumunu düzenleyen hükümlerin işlevi ile suça etki eden nedenlerin hukuki niteliği göz önünde bulundurulduğunda, tam olarak ortaya çıkmasa da failin suç planına dahil olan ve icrasına başlanan nitelikli hallerin de teşebbüs hükümleriyle bir arada uygulanması mümkündür.