Çeltik Üreticilerinin Sürdürülebilir Tarım Algılamalarının Faktör Analiziyle İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada çeltik üreticilerinin sürdürülebilir tarım algılamalarının faktör analizi ile incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın ana materyalini, Türkiye’nin Marmara Bölgesi´nin Trakya kısmında yer alan Edirne ilinin İpsala ilçesinde faaliyet gösteren 89 çeltik üreticisinden anket yöntemiyle elde edilen birincil veriler oluşturmuştur. Çeltik üreticilerinin sürdürülebilir tarım algılamalarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla, üreticilerin 60 önermeye katılma dereceleri likert ölçek kullanılarak saptanmıştır. Yapılan ön analiz sonucunda faktör yükü 0.50’den büyük 30 önerme ile faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi sonuçlarına göre; 30 değişkene ait öz değerlerden (Eigen value) 9 faktöre ait öz değerin 1’den büyük olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle faktör analizi sonuçları 9 faktör dikkate alınarak incelenmiştir. Bu 9 faktör toplam varyansın % 72.35’ni açıklamaktadır. Bu faktörler ve toplam varyansı açıklama oranları sırasıyla; Faktör1 “Çevresel duyarlılık faktörü (% 15.97)”, Faktör2 “Eğitim ve bilinç faktörü (% 11.64)”, Faktör3 “Çeltik üretimi ve kadın faktörü (% 8.47)”, Faktör4 “Tohum tercihi ve risk yönetim faktörü (% 7.01)”, Faktör5 “Tarımsal amaçlı elde edilen finans kaynaklarının çeltik üretiminde kullanılması faktörü (% 6.60)”, Faktör6 “İşbirliği ve çevresel iyileştirme faktörü (% 6.44)”, Faktör7 “Çevresel bozulma ve verimlilik faktörü (% 6.08)”, Faktör8 “Sağlık faktörü (% 5.38)”, Faktör9 “Verimlilik faktörü (% 4.77)” olarak belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen bu sonuçlar, çeltik üretiminde sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için; çevre dostu sürdürülebilir tarımsal tekniklerin devlet tarafından teşvik edilmesi ve çiftçilerin sürdürülebilir tarım teknikleri konusunda eğitilmesi hususunda, politika yapıcılar ve karar alıcılar için önemli veriler sunmaktadır.