SMAF Modeline göre Çeltik Tarımı Yapılan Bafra Ovası Arazilerin Toprak Kalite Özelliklerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Sürdürülebilir bir toprak yönetimi için toprak kalitesinin belirlenmesi oldukça önemlidir. İnsanların en çok tükettiği ürünlerden biri olan çeltiğin yetiştiriciliğinde toprakların kalite durumunun değerlendirilmesi optimum verimlerin elde edilmesinde etkili bir konudur. Bu çalışmada, Bafra ovası arazilerinde çeltik yetiştirilen alanların toprak kalite durumu SMAF modeli ile değerlendirilmiş, farklı enterpolasyon yöntemleri (ters mesafe komşuluk benzerliği - IDW, radyal tabanlı fonksiyonlar-RBF ve kriging) ile konumsal dağılımları incelenmiştir. Çeltik yetiştirilen alanların fiziksel kalite indikatörleri düşük (% 50.38), yüksek (% 82.12), kimyasal kalite indikatörleri ise çok düşük (% 36.50) orta (% 66.69) sınıflarında belirlenmiştir. Tüm özelliklerin birlikte değerlendirilmesi ile elde edilen toprak kalite indeksi (TKİ) üzerinde en etkili olan özellikler kil, yarayışlı su içeriği, yarayışlı K ve organik madde olarak belirlenmiş ve topraklar düşük (% 49.01) ile orta (% 68.63) kalite sınıfları arasında değişkenlik sergilemiştir. Kalite indikatörleri için en başarılı dağılım sergileyen enterpolasyon yöntemi kriging olarak belirlenmiş olup, toprak kalite indeksi için simple kriging gaussian modeliyle en düşük RMSE (% 3.0284 ) değeri elde edilmiştir. Bu çalışma sonucunda fiziksel kalite indeksi yüksek olan toprakların kimyasal kalite indikatörlerinin de iyileştirilmesi ile toprak kalitesin etkili bir şekilde arttırılabileceği belirlenmiştir.