Affiliation:
1. AKSARAY ÜNİVERSİTESİ, EĞİTİM FAKÜLTESİ
2. AKSARAY ÜNİVERSİTESİ, EĞİTİM FAKÜLTESİ, EĞİTİM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ
Abstract
Liderlik, hedef belirleme, belirsizlikle baş etme, sorumluluk üstlenme gibi 21. yy becerilerini kapsayan bir üst beceridir. Bu çalışmada, öğretmenlerin liderlik yapmaları ile öğrencilerin liderlik becerilerini edinimleri arasındaki ilişkide okulların bağlamsal özelliklerinden tür, düzey ve büyüklüğün aracı etkisi incelenmiştir. Literatüre dayalı üç farklı hipotez geliştirilerek bunlara uygun modeller test edilmiştir. Araştırmanın verileri 2020-2021 öğretim yılında Aksaray il merkezindeki okullarda görevli toplam 575 öğretmenden elde edilmiştir. Katılımcılara, çok aşamalı (tabakalı, oransal, tesadüfi) örnekleme yöntemiyle erişilmiştir. Araştırmacıların daha önce geliştirmiş oldukları liderlik potansiyeli ölçme aracı kullanılarak veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, korelasyon analizi, bağımsız örneklemler için t testi, tek yönlü varyans analizi, açımlayıcı faktör analizi ve yol analizi kullanılmıştır. Test edilen hipotezlerden ikisi doğrulanırken, okulların aracı etkisini öneren hipotez reddedilmiştir. Çalışmada, öğretmenlerin liderlik yapma sıklığının öğrencilerin liderlik edinimini anlamlı şekilde yordadığı bulunurken; okulun bağlamsal özelliklerinin anlamlı bir aracı etkisinin olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırma sonunda, okulların özel ya da devlet okulu olması, büyük ya da küçük okul olması, ilkokul veya ortaokul ya da lise olması fark etmeksizin öğrencilerin liderlik becerileri edinmelerinde en önemli etkinin öğretmenlerin liderlik davranışları sergilemesi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırmanın sonuçları temel alınarak liderlik eğitimini iyileştirici, destekleyici öneriler geliştirilmiştir.
Publisher
Abant Izzet Baysal Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi
Subject
Applied Mathematics,General Mathematics
Reference75 articles.
1. Adair, J. (2005). Etkili stratejik liderlik. Çeviren: F. Beşenek. İstanbul: Babıali Kültür Yayınları.
2. Agasisti, T., Falzetti, P. & Soncin, M. (2020). School principals’ managerial behaviours and students’ achievement: An empirical analysis of Italian middle schools. International Journal of Educational Management, 34(5), 937-951.
3. Araşkal, S. and Kılınç, A.Ç. (2019). Examining the factors affecting teachers’ leadership: A qualitative research. Educational Administration: Theory and Practice, 25(3), 419-468.
4. Akyürek, M. İ. (2020). Özel Yetenekli Öğrencilerde Liderlik. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 12(2), 198-219.
5. Arbuckle, J. 2016. IBM® SPSS® Amos™ 24 User’s Guide. USA: IBM Corporation.