Akıcı Okuma Üzerine Hazırlanmış Çalışmaların Bibliyometrik Özellikler Açısından İncelenmesi

Abstract

Bu çalışma, 1980-2022 yılları arasında akıcı okuma üzerine hazırlanmış makalelerin yıllara ve atıflara göre dağılımını, ortak yazar-yazar ağ yapısını, ortak üniversite ağ yapısını, ortak atıf kaynak ağ yapısını, ortak anahtar kelime yapısını tespit etmek amacıyla hazırlanmıştır. Araştırma betimsel tarama modeline uygun olarak hazırlanmıştır. WOS veri tabanından 1980-2022 yılları arasında okuma akıcılığına ilişkin hazırlanmış 871 araştırmaya ulaşılmış, bu araştırmaların yıllara göre dağılımı belirlenmiş, en çok atıf alan makaleler tespit edilmiş, ortak yazar ve atıf analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre 2000 yılından itibaren okuma akıcılığı üzerine yapılmış çalışmaların sayısında artışın olduğu belirlenmiştir. 2015 (1091 atıf, 57 yayın) ve 2016 (1299 atıf, 60 yayın) yıllarında, okuma akıcılığı üzerine gerçekleştirilen çalışma ve bu çalışmalara yapılan atıf sayısının diğer yıllara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Okuma akıcılığı üzerine hazırlanan araştırmalarda en çok atıf alan çalışmanın Stanovıch, KE tarafından hazırlanan “Toward an interactive-compensatory model of individual-differences in the development of reading fluency” isimli makale olduğu tespit edilmiştir. Okuma akıcılığı alanında en fazla yayın yapan araştırmacıların Georgiou, George K. (n=47); Parrila, Rauno (n=26); Vaughn, Sharon (n=22); Petscher, Yaacov (n=18) ve Fletcher, Jack M. (n=17) olduğu belirlenmiştir. Akıcı okuma alanında en çok atıf alan araştırmacıların Georgiou, George K. (n=2242), Parilla, Rauno (n=1454), Vaughn, Sharon (n=987), Petscher, Yaacov (n=694) ve Fletcher, Jack M. (n=641) olduğu bulunmuştur. Okuma akıcılığı üzerine en fazla yayın yapan dergilerin ise Reading and Writing (44 makale/989 atıf), Frontiers in Psychology (25 makale/286 atıf), School Psychology Review (22 makale/844 atıf), Psychology in the Schools (22 makale/275 atıf) ve Reading Teacher (19 makale/1087 atıf) olduğu tespit edilmiştir. Akıcı okuma üzerine en fazla araştırma yapan ülkeler USA (625/26427), Kanada (100/4593), Hollanda (56/2184), Finlandiya (56/2059) ve İngiltere (43/1890) olarak sıralanmıştır. Çalışma sonucunda özellikle eğitim konusunda ciddi atılım ve yatırım yapan ülkelerin akıcı okuma çalışmalarına ağırlık verdikleri söylenebilir. Bu çalışmaların sayısının 2000’li yıllardan sonra daha da artması okuma becerisinin öneminin ne denli kritik olduğunu ve son dönemlerde bu çalışma alanının daha çok önemsendiği göstermektedir. Bu anlamda ülkemizde de akıcı okuma ve anlama çalışmalarına daha çok önem verilmeli ve bu alanda gerçekleştirilecek çalışmalar teşvik edilmelidir.