A Field Study On Future Choises Of Students In Vocatıonal Hıgh Schools: The Case Of Hakkari

Abstract

Toplumların gelecek inşa etmesine birinci derece etki eden kurum, kuşkusuz eğitim kurumudur. Bu yüzden eğitimin tarihi insanlığın tarihi ile eşdeğerdir. Her ne kadar günümüz eğitim kurumu ve eğitim sistemi değişim ve dönüşüm geçirmiş olsa da temelde eğitim etkinliğinin hep var olduğu kabul edilmektedir. Eğitimde yaşanan bu dönüşümler, çoğu zaman öğrencinin, öğretmenin ve ebeveynlerin öğrenci geleceklerine ilişkin karar verme mekanizma ve süreçlerini de dönüşüme uğratmıştır. Bu araştırma; meslek liselerinde öğrencilerin kendi gelecek seçimlerinin kimler tarafından gerçekleştirildiğini, seçilen bölümlerin meslek uyumu ile neticelenip neticelenmediğini, meslek liselerinden erken ayrılmaların hangi sebeplerden kaynaklandığını ve “ne okulda ne istihdamda bulunma” sorunsalına dair araştırma gerçekleştirmeyi ve nedenlerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma, AB ERASMUS+ projesi olan “Gelecek Seçimlerine Destek Projesi (Support to Choose Future Project) kapsamında gerçekleştirilmiştir. Bu araştırma bir durum çalışmasıdır. Metodolojik yaklaşımı ise Co-Agency yöntemiyle odak grup görüşmesi olarak tasarlanmıştır. Odak grup çalışması öncesinde literatürde yer alan çalışmalar incelenmiş, daha önce bu alanda yürütülen Avrupa Birliği tarafından desteklenen projeler ve sonuçları derinlemesine analiz edilmiştir. İnteraktif bir şekilde katılımcıların hepsinin uzman ve gözlemci dahil fikirlerini beyan etme süreci olan. Co-Agency bağlamında yapılan odak grup görüşmesi yarı yapılandırılmış olarak hazırlanmış olup 2 araştırmacı, 1 moderatör ve 12 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar öğretmen, rehber öğretmen, idareci, öğrenci ve velilerden oluşmuştur. Araştırma; “okuldan erken ayrılma”, “beceri uyumsuzluğu” ve “ne okulda ne istihdamda bulunma durumu” olmak üzere 3 tema üzerine inşa edilmiştir. Araştırma sonucunda para, sabit gelir gibi ekonomik güdülenmeler ön plana çıksa da mutluluk, umut-hedef-hayal, başarı, özgüven duygusu gibi motivasyon kaynaklarının öğrencilerin gelecek seçimlerini etkilediği sonucu ortaya çıkmıştır.