KATILIM ESASLI PAYA DAYALI KİTLE FONLAMA MODEL ÖNERİSİ

Abstract

Girişimcilik ekosisteminin ihtiyaç duyduğu finansmana erişime yönelik modellere olan ilgi her geçen gün artmaktadır. Yenilikçi girişimlerin finansman erişiminde Kitle Fonlama (KF) yöntemi önemli bir boşluğu doldurmaktadır. KF’nin, ödül, bağış, pay ve borçlanmaya dayalı olmak üzere dört türü vardır. Dünyada sayıları her geçen gün artan KF yöntemi, katılım finans alanında da alternatif sunmaktadır. Özellikle paya dayalı KF yöntemi, özü itibariyle İslam’ın öngördüğü ortaklık yöntemlerine uygun modeldir. T.C. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından yayınlanan 2022-2025 yılı katılım finans strateji belgesinde, KF modelinin ortaklık yöntemi ve sosyal finansı içine alan yönü ile katılım finansın gelişimine katkı sağlayacağı vurgusu yapılmıştır. Ülkemizde paya ve borçlanmaya dayalı modeller, 27.10.2021 tarih (III – 35/A.2) tebliğ kapsamında düzenlenmiştir. Katılım esaslı KF yöntemine yönelik düzenleme ve iş modeli bulunmamaktadır. Paya dayalı KF modeli pay ihraç süreçleri incelendiğinde, Borsa İstanbul’da gerçekleşen halka arz süreçleri ile benzerliklere sahiptir. Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) Danışma Kurulu, katılım finans ilkeleri çerçevesinde, Borsa İstanbul’da gerçekleşen pay senedi ihracı ve alım satımına yönelik usul, esaslar ve rehber belirlenmiştir. Çalışmamızda, paya dayalı KF süreci, katılım finans ilkeleri çerçevesinde değerlendirilmiştir. TKBB danışma kurulu tarafından belirlenen pay senedi ihracı ve alım satımına yönelik usul ve esaslar dikkate alınarak paya dayalı KF yöntemi için iş modeli önerisinde bulunulacaktır. Paya Dayalı KF’nin katılım finans ilkeleri çerçevesinde düzenlenmesine yönelik çalışmanın literatüre ve ürün çeşitliliğine katkı sağlaması, bundan sonraki araştırmalara yol gösterici olması hedeflenmiştir.