Makro Epistemolojik Tartışmalar Işığında Coğrafya: Stiller, Paradigma(lar) ve Modeller

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, öncelikle coğrafya disiplininin tarihi ve felsefesinin makroepistemolojik tartışmaların görünür örneği konumunda olduğu hipotezini pekiştirmektir. Bunun için destekleyici göstergeler tespit edilmiş ve sınanabilir bir hipotez içerisinde çerçevelenmiştir. Bu hipotezde, coğrafyanın tarihinin ve felsefesinin epistemolojik tartışmalara yeni bir açılım sağlama olanağı taşıdığı da savunulmaktadır. Coğrafyada bu bağlamda bir kavram-yorulması olmadığından bu disiplin yeni yaklaşımların tartışılması için diğerlerinden daha uygundur. Çok-paradigmalılık tespiti, tamamlanmış olan doktora tezleri üzerinden üç bilme stili açığa çıkarmıştır. Disiplin içerisindeki çeşitlenmenin mevcudiyetinin tespiti, çeşitlenmenin nasıl kavramsallaştırılacağına ve hangi metaepistemolojik- teorinin seçileceğine dair meta-teorik problemi açığa çıkarmıştır. Bu çalışmada seçilen çerçeve, Kuhncu paradigmatik modellemedir. Kuhn'un modelinin, coğrafi bilme biçimlerini kodlayan bilgi kuramsal temeli kavrayabilen model olduğu ve yine coğrafi bilme biçimleri merkezli olarak disipliner-epistemik toplulukların neden ve nasıl oluştuklarını açıklayabilme işlevini büyük oranda yerine getirdiği görülmüştür.