KARA ÖLÜMÜN ALTIN ORDA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: SİYASET, EKONOMİ, TOPLUM, MEDENİYET-Reference-Cited by-同舟云学术

KARA ÖLÜMÜN ALTIN ORDA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: SİYASET, EKONOMİ, TOPLUM, MEDENİYET

Published:2024-06-28 Issue:1 Volume:9 Page:58-76
ISSN:2548-091X
Container-title:Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi
language:
Short-container-title:

Author:

Abstract

Araştırma hedefleri ve materyalleri: Bu çalışma, XIV. ve XV. yüzyıllarda Altın Orda topraklarında yaşanan Kara Ölümün (Yersinia pestis bakterilerinin neden olduğu hıyarcıklı veba salgını) siyasî, ekonomik, sosyal ve kültürel sonuçlarına genel bir bakış sunmaktadır. Orta Çağ Avrupa ve Orta Doğu için geliştirilen yapıyı dikkate almaktadır. Kara Ölümün XIV. yüzyılın ortalarında meydana çıkmasından önce Altın Orda’da Orta Çağ’a özgü bir nüfus artışı olup olmadığını değerlendirmektedir. Nüfus azalmasının seviyesini ve bunun siyasal istikrarsızlığa nasıl yol açtığını göz önüne koymaktadır. Hıyarcıklı veba salgınının Moğol orduları tarafından bir silah olarak nasıl kullanıldığına da dikkat çekmektedir. Belli mesleklerde ve el sanatlarındaki düşüş, gıda tedariki tehlikesi ve enflasyona yol açan işgücü maliyetinin artması gibi ekonomik sonuçları da incelemektedir. Ayrıca, nüfusun önemli bölümünün ani ölümünün yol açtığı sosyal krizi de ele almaktadır. Araştırmanın sonuçları ve yeniliği: XIII. yüzyıldan XIV. yüzyılın ortalarına kadar kentleşmedeki yükselişi, nüfusun çöküşü ve XIV. yüzyılın ikinci yarısında başlayan kent merkezlerinde gerileme izlemiştir. Kara Ölüm, çoğu yerleşik merkezin gerilemesiyle nüfus üzerinde baskıya yol açarken, aynı zamanda bazı yerleşik bölgeler vebadan kaçabilmiş, hastalığa daha az duyarlı olan birçok göçebe nüfus da vebadan kurtulabilmiştir. Çalışma ayrıca, edebi dillerdeki gerilemeyi ve dindarlıktaki artışı da incelemektedir. Son olarak, XV. yüzyılın ortalarında başlayan nüfustaki iyileşmeyi de ele almaktadır.

Publisher

Fatih Unal

Reference57 articles.

1. Alef G., “The Crisis of the Muscovite Aristocracy: A Factor in the Growth of Monarchical Power”, Forschungen Zur Osteuropäischen Geschichte, Bd. 15, Wiesbaden, Harrassowitz 1970, s 15–58.

2. Alexander J. T., Bubonic Plague in Early Modern Russia, Public Health & Urban Disaster, Johns Hopkins University Press, Baltimore 1980.

3. Alibek K., Handelman S., Biohazard: The Chilling True Story of the Largest Covert Biological Weapons Program in the World-Told from Inside by the Man Who RanIt, Random House, New York 1999.

4. Balard M., La Romanie génoise (XII-début du XV siècle), i–ii, École française de Rome, Rome 1978.

5. Bean J. M. W., “The Black Death: The Crisis and its Social and Economic Consequences”, The Black Death: The impact of the 14th-century plague. Papers of the 11th annual conference of the Center for Medieval & Early Renaissance Studies, Ed. Daniel Williman, Binghamton, Center for Medieval and Early Renaissance Studies, NY 1982, s. 23-38.