Affiliation:
1. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
2. IZMIR KATIP CELEBI UNIVERSITY, FACULTY OF FOREST
Abstract
Asbest ısı ve elektrik iletkenliği düşük, fiziksel ve kimyasal etkenlere direnci yüksek bir malzeme olduğu için geçmişte inşaat, kimya, petrol, lastik ve plastik, otomotiv ve enerji sektörü gibi birçok alanda kullanılmıştır. Başta asbestozis ve malign plevral mezotelyoma olmak üzere pek çok sağlık sorununa neden olduğu anlaşıldıktan sonra kullanımını yasaklayıcı yasal düzenlemeler yapılmıştır. Fakat geçmişteki yoğun kullanımı nedeniyle günümüzde halen birçok alanda karşımıza çıkmaktadır. Asbestin uygun şekilde sökülmesi ve uzaklaştırılması oldukça önem taşımaktadır. Ülkemizde, çalışanların asbest söküm, yıkım, tamir, bakım, uzaklaştırma çalışmalarında asbest tozuna maruziyetlerinin önlenmesi ve bu maruziyetten doğacak sağlık risklerinden korunması, sınır değerlerin ve diğer özel önlemlerin belirlenmesi amacıyla Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik, asbest tozuna maruziyet riski bulunan çalışmalarda işverenin risk değerlendirmesi yapmakla yükümlü olduğunu belirtmektedir. Bu çalışmada, L-Tipi Matris yöntemi kullanılarak konutlarda, işyerlerinde, enerji santrallerinde, maden ocaklarında ve benzeri çalışma alanlarında asbest söküm işlerinde karşılaşılabilecek risklerin değerlendirmesi yapılmıştır. Değerlendirme sonucunda karantina kurulumu ve sökümü, asbest sökümü, söküm sonrası hijyen faaliyetleri, atıkların paketlenmesi ve istiflenmesi işleri yüksek riskli işler olarak belirlenmiştir. Söküm sırasında asbest liflerinin çevreye yayılmasını önlemek amacıyla naylon örtü ile tam sızdırmaz tecrit oluşturulmalı ve uygun sağlık ve güvenlik işaretleri yerleştirilmelidir. Asbest söküm işlerinde çalışanların P3 partikül filtreli tam-yüz veya yarım-yüz maske, Kategori III tip 5/6 tek kullanımlık tulum, iş eldiveni ve iş ayakkabısı gibi uygun kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanımı sağlamalıdır. KKD kullanımı ve bakımı konularında çalışanlara eğitim verilmesi ayrıca önemlidir. Asbestli atıklar uygun kalınlıkta çift kat naylona konularak ağızları sıkıca kapatılmalı veya uygun daha büyük naylon torbalara konulmalıdır. Üzerlerine asbestli atık olduğunu bildiren işaretlemeler yapıştırılmalıdır. Atıklar çalışma alanı içinde yaşam mahalline uzak bir yerde geçici depolanmalı ve mümkün olan en kısa sürede lisanslı araçlarla lisanslı atık bertaraf tesisine sevk edilmelidir.
Publisher
Duzce Universitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi
Reference25 articles.
1. [1] R. L. Virta, “Asbestos: Geology, Mineralogy, Mining and Uses,” New York, U.S.A, Rep. 02–149, 2002.
2. [2] R. L. Virta, “Worldwide Asbestos Supply and Consumption Trends from 1900 to 2000,” Rep. 2003–83, 2003.
3. [3] Ö. Akboğa ve S. Baradan, “Asbestin inşaat sektöründeki yeri ve maruziyetin önlenmesi,” Türkiye Mühendislik Haberleri, c. 469, s. 5, ss. 69–76, 2011.
4. [4] A. S. Altıntop ve C. Uraz, “Bina yıkım işlerinde asbest maruziyetinin değerlendirilmesi,” Engineering Sciences (NWSAENS), c. 15, s. 4, ss. 218–235, 2020.
5. [5] “Report of the Royal Commission on Matters of Health and Safety arising from the Use of Asbestos in Ontario; Volumes 1-3, Ontario Royal Commission,” Ontario Ministry of the Attorney General, Toronto, Canada, 1984.