Zemin Hâkim Frekanslarının Farklı Algoritmalarla Belirlenmesi: İzmir Örneği
Author:
KÖMEÇ MUTLU Ahu1ORCID, MERT TUĞSAL Ülgen1ORCID, CAMBAZ Musavver2ORCID
Affiliation:
1. GEBZE TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 2. BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ, KANDİLLİ RASATHANESİ VE DEPREM ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ
Abstract
30 Ekim 2020 günü yerel saat ile 14:51’de Ege Denizi’nde Samos Adası’nın kuzeyi ile Doğanbey-İzmir açıklarında meydana gelen deprem (Mw 6,9) İzmir, Samos Adası ve çevresindeki birçok il ve yerleşim yerinde hissedilmiştir. Deprem şiddet haritasına bakıldığında beklenenin aksine en büyük etki merkez üssünden 70 km uzakta bulunan Bayraklı ilçesinde meydana gelmiş ve bölgede sadece ağır yapısal hasara değil can kayıplarına da neden olmuştur. Meydana gelen yapısal hasarlar değerlendirildiğinde, olası bir depremin etkilerinin tahmin edilmesi çalışmalarında yerel zemin özelliklerinin belirlenmesi önemli bir yer tutmaktadır. Deprem anında yerin zemin hâkim frekansını ve zemin yükseltgenme faktörünü belirlemede HVSR (Yatay Düşey Spektral Oran) yöntemi yoğun deprem aktivitesi olmayan bölgelerde bile yaygın olarak kullanılabilmesi açısından avantaj sağlamaktadır. Bu çalışmada ivme-ölçer ve hız istasyonu kayıtlarından alınan deprem ve gürültü verilerinin farklı yazılımlar kullanılarak HVSR yöntemi ile analizi ve elde edilen sonuçların karşılaştırılması hedeflenmiştir. Ayrıca aynı istasyonların verileri kullanılarak farklı yerel zemin sınıfları için davranış spektrumları elde edilmiş ve deprem yönetmeliğinde yer alan tasarım spektrumları ile karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda HVSR yöntemi ile elde edilen sonuçların bölgedeki zemin etkilerini ve buna bağlı olarak gelişen yapısal hasarları doğrular nitelikte olduğu gözlenmiştir. HVSRpy ve Geopsy programları kullanılarak elde edilen sonuçlar, birbiri ile uyum içerisinde olup HVSRpy fonksiyonel bir şekilde GEOPSY ile benzer kararlılıkta sonuçlar üretebilmektedir ve kullanıcının python açık kod kullanımındaki yatkınlığına göre araştırmacılar tarafından pratik bir şekilde kullanımı sağlanabilir.
Publisher
Dogal Afetler ve Cevre Dergisi
Reference54 articles.
1. Acerra, C., Alguacil, G., Atakan, K., Azzara, R., Bard, P.-Y., Blarel, F., et al. (2002). Site EffectS assessment using AMbient Excitations (SESAME), European Commission—Research General Directorate, Project No. EVG1-CT-2000-00026 SESAME, http://sesame.geopsy.org/Delivrables/SESAME-Finalreport_april05.pdf, [Erişim 10 Haziran 2021]. 2. Akkar S., Eroğlu Azak T., Çan T., (2014), Türkiye sismik tehlike haritasının güncellenmesi, Proje No: UDAP- Ç-13-06, Ulusal Deprem Araştırma Programı, Ankara, Türkiye. 3. Akkar S., Azak T., Çan T., (2018), Evolution of seismic hazard maps in Turkey, Bulletin of Earthquake Engineering, 16(8), 3197-3228. 4. Aksu A.E., Piper D.J.W., Konuk T., (1987), Quaternary growth patterns of Büyük Menderes and Küçük Menderes deltas, western Turkey, Sedimentary Geology, 52(3-4), 227-250. 5. Bonilla L.F., Steidl J.H., Lindley G.T., Tumarkin A.G., Archuleta R.J., (1997), Site amplification in the San Fernando Valley, California: variability of site-effect estimation using the S-wave, coda, and H/V methods, Bulletin of the Seismological Society of America, 87(3), 710-730.
|
|