Dağcılık Eğitimi ve Uygulamalarının Doğaya Bağlılık ve Çevre Bilinci Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, “Doğaya Karış-Sağlıklı Yaşa, Çevreni Koru” projesi kapsamında yapılan teorik ve uygulamalı eğitimlerin doğaya bağlılık ve çevre bilinci açısından değerlendirilmesidir. Çalışma grubu (22 kadın ve 24 erkek) 46 dağcılık kulübüne üye olan ve eğitimlere katılan üniversite öğrencilerinden oluşmaktadır. Çalışmada, Bektaş, vd. (2017) tarafından uyarlaması yapılan doğaya bağlılık ölçeği kullanılmıştır. Ön test son test karşılaştırmaları yapılmıştır. Ek olarak bilgi toplama formunda bulunan yapılandırılmış görüşme sorularına verilen cevaplar nitel olarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizlerinde önce normallik testi Shapiro-Wilk istatistiğine bakılmıştır. Doğanın Parçası (Son test) verileri normal dağılmadığından bu verilerin karşılaştırma testlerinde non-parametrik diğer karşılaştırmalarda parametrik testler ile istatistiksel analizler yapılmıştır ve anlamlılık düzeyi p<0,05 alınmıştır. Doğanın parçası olma boyutun için yapılan Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi sonucuna göre p<0,01 düzeyinde farkın anlamlı olduğu, yapılan teorik eğitimler ve uygulamalar etkili olmuştur. Doğa ile bütünleşme alt boyutu ortalamaları ve ölçeğin genel ortalamalarına bakıldığında son test puanlarının arttığı görülmektedir. Yapılan eşleştirilmiş örneklem t Testi sonucuna göre p<0,01 düzeyinde farkın anlamlı olduğu görülmektedir. Yapılan teorik eğitimler ve uygulamalar katılımcıların doğa ile bütünleşmelerinde ve genel olarak ön test ve son test ortalamalarında fark yaratmıştır. Sonuç olarak, mevcut durumları (ön test) ile eğitimlerin sonunda (son test) katılımcıların ortalamalarının sayısal olarak yükseldiği görülmektedir. Doğa sporlarına katılma nedenlerine bakıldığında proje süresince katılımcıların düşüncelerinde değişiklik olduğu görülmektedir ön testte ilk sırada yer alan ilgi alanı yerini arkadaşlarla beraber olma isteğine bırakmıştır. Eğitimlerin, doğaya bağlılık ve çevre duyarlılığı konusunda etkisinin olduğunu göstermektedir. Katılımcıların gerçek bir doğa deneyimi yaşadıkları ve teorik olarak anlatılan birçok olayı uygulamalar sırasında da görmelerinden dolayı memnun oldukları görülmüştür.