Özel/üstün yetenekli öğrencilere yönelik yapılmış Türkçe eğitimi ile ilgili çalışmalar üzerine bir inceleme

Abstract

Bu araştırma, özel yeteneklilere yönelik yapılmış Türkçe eğitimiyle ilgili makale ve tezlerin betimsel olarak analizini yapmayı ve bütüncül bir şekilde ulaşılan sonuçları, önerileri inceleyerek genel durumu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Özel yeteneklilere yönelik Türkçe eğitiminde yapılan çalışmaların içerik olarak incelenmesi ve sonuçlarının yorumlanması temeline dayanan bu araştırmada, betimsel içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Yapılan tarama sonucunda 32 tez, 29 makale olmak üzere toplam 61 araştırma incelenmiştir. Yayın yılı, türü, deseni, veri toplama şekli, veri analiz yöntemi gibi nicel değerlerde frekans ve yüzde değeri hesaplanmıştır. Kapsama alınan araştırmaların amaç, sonuç ve öneri gibi başlıklarında ise temalar belirlenmiş ve elde edilen verilerin değerlendirilmesinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre en fazla yayının 2019 yılında yapıldığı belirlenmiştir. En çok makale çalışması 2021 yılında yapılmıştır ve bunların büyük bir kısmı özgün makaledir. Tezlerden ve bildirilerden üretilen makaleler de vardır. Araştırmalarda en çok deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmaların çalışma gruplarını en çok BİLSEM ortaokul ve ilkokul öğrencileri oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak en çok ölçek/puanlama anahtarlarının kullanıldığı tespit edilmiştir. En çok kullanılan veri analizi tekniği içerik analizidir. Türkçe eğitiminde dil becerilerine yönelik en çok çalışmanın yazma alanında yapıldığı görülmektedir. Araştırmaya dâhil edilen çalışmaların önemli bir kısmı etki belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yazma becerisi/tutumu teması özel yetenekli öğrencilerde farklı yöntem/teknik/model kullanıldığında yazma becerilerinin geliştirildiğini ortaya koymaktadır. Araştırmacılara ve MEB’e yönelik öneriler 19 tematik kodda, öğretmenlere yönelik öneriler 20 tematik kodda sınıflandırılmıştır. Araştırmanın sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde daha fazla deneysel çalışmaya ihtiyaç duyulduğu ancak bu çalışmaların da özellikle dil becerilerini üstbilişsel etkinliklerle geliştirecek şekilde düzenlenmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.