Post-hümanizm ve posthümanizm söylemlerinin yersizyurtsuzlaşma kavramı üzerinden yeniden incelenmesi

Abstract

Dört sanayi devrimi boyunca bilim ve teknoloji, insanlığı, kültürleri ve günlük pratikleri değiştirme, geliştirme ve dönüştürme arzusuyla hareket etmiştir. Bir toplum mühendisliği türü olarak nano-, biyo-, bilgi- ve bilişsel teknolojiler gibi modern teknolojiler, yaşam alanları ve bedeni kontrol ederek bu değişim ve dönüşüme katkıda bulunmuştur. Bu teknolojiler toplumu ve bedeni ele geçirme, kontrol ve disipline etme hususlarında gelecekteki olasılıkları keşfetmekle kalmamakla beraber bunların sömürülmesine de katkıda bulunmuştur. Yani, ‘tek boyutlu’ insanlar, teknolojinin egemen olduğu (ilkel) bir ortamda yaşamaya zorlanmış ve çevreleri ve bedenlerinden yersizyurtsuzlaştırılıp yeniden yurtlandırılmışlardır. Post-hümanizm ve post-hümanizmin kapsamı dikkate alındığında, bu diskurlar fiziksel ve kavramsal olarak insana ait yerleşik sınırlar, yapılar ve hiyerarşiler, akışkanlık ve melezlik geliştirmekte; yeni/alternatif sınırlar oluşturmakta; çeşitli kültürlerin, alternatiflerin bol olduğu yeni veya alternatif sistemler oluşturmaktadır. Bu bağlamda, bu makale post-hümanist ve posthümanist diyaloglarda yersizyurtsuzlaşma ve yeniden-yerliyurtlulaşma kavramlarını irdelemektedir. LaGrandeur’un post-hüman/izm ve posthüman/izm tanımlarına dayanan bu makale, post-hümanist ve posthümanist tartışmaların insan/insan olmayanlar kavramını hem yersiz yurtsuzlaştıran hem de yeniden yurtlandıran olarak nasıl görülebileceğini inceleyecektir.