Yu Hua’nın Yaşamak romanında 20.yy. Çin’in kırsal bölgesinde yaşam mücadelesi

Abstract

Yu Hua (余华，1960-...), Çin’in Mao (毛泽东，1893-1976) sonrası dönemi önemli yazarlarından biridir. Çocukluğu Kültür Devrimi (文化大革命，1966-1976) döneminde geçen yazarın eserlerinde siyasi hareketin etkileri ve izleri görülür. Yu Hua’nın Çin’in 20. yüzyıldaki sosyal durum ve toplum olguları üzerine işlenmiş “Yaşamak (活着)” adlı romanı, 1993 yılında Çin’de yayımlanmasının ardından yasaklanmış, fakat daha sonra Zhang Yimou (张艺谋，1950-...) tarafından sinemaya uyarlanmıştır. Roman, Çin toplumunun Çin’in iç savaşından başlayarak Kültür Devrimi’nin sürdüğü 1976’lara kadarki süreci, sosyal, kültürel ve siyasi açıdan toplumun geçirdiği dönüşümü ve o dönemdeki siyasi hareketlerin insanların yaşamlarına olan etkilerini, kırsal kesimde yaşayan insanların gündelik yaşamlarını ve hayatta kalma mücadelelerini çeşitli karakterler üzerinden incelemektedir. Roman, Xu (徐) ailesinin hayat hikâyesini temel alarak, ailenin yaşanmışlıklarını Fugui’nin (福贵) gözünden anlatmaktadır. Fugui aile üyelerinin her birinin ölümünü gören ve en sonunda yaşlı öküzü ile yapayalnız kalan bir karakterdir. Fugui ve ailesi Çin’in iç savaşı, Büyük İleri Atılım (大跃进，1958-1960) ve Kültür Devrimi gibi siyasi hareketlerden dalga dalga etkilenir ve bu siyasi hareketlerin gölgesinde yaşam mücadelesi vermeye çalışırlar. Romanda çeşitli hikâyeler üzerinden ele alınan konular, o dönemdeki siyasi hareketlerin toplumdaki insanların hayatlarına olan etkilerini göstermekte ve aynı zamanda Çin toplumunun bahsi geçen dönemlerdeki sosyal hayatını yansıtmaktadır. Bu çalışmada, edebiyat sosyoloji kuramı doğrultusunda, Yu Hua’nın kaleme aldığı Yaşamak adlı roman analiz edilerek, romandaki karakterlerin yaşadığı olaylar üzerinden o dönemde yaşanan siyasi hareketlerin insanların hayatlarına olan yansıması ve etkileri hikâyedeki örnekler üzerinden incelenecektir. Çocukluğu Kültür Devrimi döneminde geçen yazarın kaleme aldığı eseri incelemek, Çin’in o dönemdeki toplum yapısını ve siyasi hareketlerin insanların yaşamlarına olan etkisini anlamak açısından önemlidir.