Kültürel diplomasi aracı bağlamında yabancı dil olarak Türkçe öğretimi: YTB’nin 2010-2021 arasındaki faaliyetleri

Abstract

Dil, kültürel etkileşim yoluyla uluslararası çevreyi yönetme girişimi olarak kültürel diplomasinin en önemli yapı taşlarından birini teşkil eder. Çünkü dil, bir kültüre girişteki en önemli araçlardan biridir. Kültürel diplomasi araçlarından değişim programları, kültür merkezleri ve burslar da dil öğretiminden etkin bir şekilde yararlanır. Bununla birlikte ülkelerin oluşturduğu kültür politikaları da bu sürece yön verici bir etkiye sahiptir. Bu bağlamda yabancı dil olarak Türkçe öğretimi 2000’li yıllardan sonra kültürel diplomasi faaliyetlerine hız veren Türkiye açısından önemlidir. Türkiye’nin kültürel diplomasi aktörlerinden Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) da bu politika doğrultusunda Türk dünyasına yönelik çalışmalar yapmak üzere 2010 yılında kurularak yabancı dil olarak Türkçe öğretimini bu politikalar doğrultusunda bir araç olarak kullanmaya başlamış ve önem atfetmiştir. YTB’nin uzun vadeli stratejik planlarında, Türk dili ve kültürüne dair amaç ve hedeflere yer verilmesi de bu durumun ispatı niteliğindedir. Buradan hareketle bu çalışmada YTB’nin 2010-2021 yılları arasındaki süreçte yabancı dil olarak Türkçe öğretim faaliyetleri; burs, proje, program, iş birliği anlaşmaları, finansal yardım, çalıştay, kurs, basılı materyal gibi çeşitli kategorilerde incelenmiştir. Çalışma sonunda Türkiye Bursları’na talebin artış gösterdiği 2017 yılından itibaren YTB’nin yabancı dil olarak Türkçe öğretimi faaliyetlerinde de artış yaşandığı; 2020 yılında yaşanan koronavirüs ile bu faaliyetler sekteye uğramasına karşın çevrim içi düzeyde devam ettirilmeye çalışıldığı görülmüştür.