Farkındalığa Giden Yolda Annie Ernaux’nun Babamın Yeri Adlı Romanında Ruhsal Devinimler

Abstract

Fransız yazar Annie Ernaux’nun 1984’de Fransa’nın Renaudot edebiyat ödülünü alan, Türkçeye Babamın Yeri olarak çevrilen La Place kitabında, ailesinin çiftçilikten işçiliğe, işçilikten esnaflığa, aynı şekilde kendisinin de üst sınıfa geçiş süreçlerini kendi kişisel tarihiyle toplumsal, kültürel, siyasal, ekonomik tarihi bileştirdiği, oto-sosyo-biyografik olarak adlandırdığı bir teknik kullanılır. Bu kendi yaşamıyla sosyal yaşamı birleştirdiği, bireysel bellek ile toplumsal belleğin iç içe sunumundan ibarettir. Yapıt siyasal, kültürel, sosyolojik, tarihsel, ekonomik arka planıyla Annie’nin duygu dünyasından yansıyan izdüşümlerden örülü bir bütünce sunar. Her yeni bellek boşalımıyla yeni bir duygunun ortaya çıkmasını sağlayan, yazarın gelgitli duygu durumlarıyla ilerleyen yazı okuru yeni anlam uğraklarına taşır. Neden babasına, annesine, sınıfına, toplumuna, en önemlisi de kendisine öfkelidir? Annie’nin iç dünyasının optiğindeki çalkantılar mercek altına alınırken eser, Sigmund Freud’un kurucusu olduğu psikanaliz yöntemiyle ele alınmıştır. Daha çok sosyolojik düzlemde incelenen yapıtın psikolojik planda da irdelenmesi çalışmanın alana sunacağı katkı açısından önemli olacaktır. Amaç psikanalitik verilerden yola çıkılarak, yazarın iç dünyasını aydınlatmak, metnin gerçek mesajını açığa çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda metinden çıkan sonuç, içinden çıktığı toplumu küçümseyen Annie’nin olgunlukla birlikte sosyal sınıflar arasındaki eşitsizliğin farkına varması, parçalanmış benliğini bütünleştirmesi anlamında bir uyanışın göstergesi olduğudur.