MAHALLE MUHTARLARI VE GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA

Abstract

Nüfusun büyük bölümünün kırsalda yaşadığı yıllarda muhtar denildiğinde akla köy muhtarları gelmekteydi. Şehir nüfusunun kır nüfusunu geçtiği 1985 yılından itibaren şehirlerdeki nüfus artmaya, kırlardaki nüfus azalmaya başlamış; bu değişimden kırın başat yerleşim yeri olan köy de nasibini almıştır. 6360 sayılı Kanun’la köylerin hukukî varlıklarına büyükşehir statüsündeki illerde son verilmesiyle birlikte, 2021 yılı TUİK verilerine göre ülkemiz nüfusunun %93.2’si şehirlerde, %6.8’i köyler ile diğer yerleşim yerlerinde yaşar hale gelmiştir. Sürecin sonunda (günümüzde) artık muhtar denildiğinde akla köy muhtarlarından çok mahalle muhtarları gelmektedir. Diğer bir ifadeyle mahalle muhtarları artık daha görünür hale gelmişlerdir. Özellikle büyükşehir statüsündeki illerde kırsal bölgelerdeki mahalle muhtarlarının, öteden beri şehir mahalle muhtarlarından farklı olarak kullanmaya devam ettikleri yetkileri, bu bağlamda muhtelif ilave görevleri bulunmaktadır. Ayrıca kişisel husumetler nedeniyle muhtarların şikâyet edilmeleri ile karşılaşılma sayısı da artmıştır. Bunun neticesinde eskiye oranla mahalle muhtarlarının görevden uzaklaştırılmalarında da artış görülmektedir. Ancak sıklıkla tatbik edilmeye başlanan görevden uzaklaştırma uygulamasının hukukî yönden hatalı olduğu değerlendirilmektedir. Bu çalışmada, mahalle muhtarlarının görevden uzaklaştırılması meselesi biraz daha yakından ele alınarak, uygulamadaki hatalar ve hukuka aykırılıklar açıklanmaya çalışılmış; mahalle muhtarlarının görevden uzaklaştırılmalarının mümkün olup olmadığı tahlil edilmiştir.